Mbetjet e ushtarëve grekë, qëndrojnë aty ku ranë gjatë Luftës II Botërore. Rreth 8000 ushtarë grekë u varrosën në varre masive në Shqipëri. Ata kishin qenë duke u përballur me trupat italiane midis viteve 1940-1941.
Athina dhe Tirana më në fund filluan të zhvarrosnin ushtarët në janar të këtij viti pas arritjes së një marrëveshje dypalëshe të nënshkruar në vitin 2009. Marrëveshja midis dy vendeve që në atë kohë nuk ishte vendosur në zbatim, por pas një takimi midis ministrit të jashtëm grek Nikos Kotzias dhe homologut të tij shqiptar Ditmir Bushati në Kretë nëntorin e kaluar, u bë vënia në punë e saj. Marrëveshja u përshëndet si një hap përpara në përpjekjet midis dy qeverive për të përmirësuar marrëdhëniet dypalëshe.
Një deklaratë e lëshuar nga Ministria e Punëve të Jashtme të Greqisë ka thënë: “Një hap i rëndësishëm është duke u hedhur për të pushuar shpirtrat e ushtarëve grekë që u vranë në luftën greko-italiane 1940-1941. ”
Çështja e gjatë ka qenë një gjemb në marrëdhëniet midis Greqisë dhe Shqipërisë për shumë vite.
Gërmimet janë duke u zhvilluar në vende rreth Dragodit. Hartat ushtarake të vjetra italiane dhe informacionet e ofruara nga vendasit përdoren për të gjetur varrezat masive.
Archontis Dovas ishte 3 vjeç kur babai i tij Gavriil u vra në luftime. Për disa dekada ai po përpiqej të gjente trupin e babait të tij. Tani 80 vjeç, me profesion ish-gjyqtari i lartë, mezi mban lotët. E vetmja gjë që ai ka nga babai i tij është një fotografi e vjetër, por shpreson se më në fund do të jetë në gjendje të gjejë eshtrat e babait të tij.
“E vetmja gjë që i kishte thënë nënës ishte: Kujdesu për fëmijët e mi”, tregon Archontis. “E vetmja gjë që duam është t’i gjendet varri ti vendosim lule dhe të qajmë aty”, shpjegon më tej ai.
Një bazë ADN-je është ngritur në kryeqytetin grek ku të afërmit mund të japin gjak. Panagiotis Menounos, një biolog që ka punuar në përpjekjen për të identifikuar të zhdukurve për një dekadë, thotë se laboratorët përpiqen të gjejnë e mbetjeve që janë zhvarrosur në Shqipëri.
“Ne marrim një copëz të eshtrave të vogla nga eshtrat skeletore. Ne i pastrojmë për të hequr papastërtitë sipërfaqësore. Pastaj izolojmë materialin gjenetik dhe përhapjen e fragmentit të ADN mitokondriale që paraqet. Ne analizojmë dhe bëjmë krahasimin e materialit gjenetik me të afërmit”.
Michalis Arampatzoglou tha për Euronews : “Faktori më i rëndësishëm për suksesin e tërë procedurës është mbledhja e mostrave të gjakut sa më shumë të jetë e mundur nga të afërmit e ushtarëve të rënë”. TIRANA TODAY