Disa e pinë për të qëndruar zgjuar, të tjerë vetëm sepse u pëlqen. Sido që të jetë, kafeja dhe produktet e tjera me bazë kafeinë, mbeten shumë të preferuara. Njerëzit kanë debatuar prej kohësh mbi efektet që ka kafeina në trupin e njeriut.
Kërkimet e fundit kanë treguar se pirja e kafesë është e mirë për të gjithë trupin, dhe jo vetëm për t’i dhënë trurit tuaj një lloj freskimi dhe nxitje. Por kjo për sa kohë që nuk e teproni. Megjithatë, një studim i ri nga Zvicra, sjell lajme më pak optimiste mbi efektin e drejtpërdrejtë të kafesë në strukturën e trurit.
Sipas studimit të ri, konsumi i rregullt i kafeinës çon në zvogëlimin e lëndës gri, sidomos në një rajon të trurit që ka lidhje me kujtesën. Gjithsesi, efektet anësore janë kalimtare, dhe duket se nuk ndikojnë tek kujtesa. Në fakt, lënia e kafesë për 10 ditë duket se është e mjaftueshme për të rivendosur vëllimin e lëndës gri.
Një ekip nga Universiteti i Bazelit, kreu një studim për të përcaktuar efektet e konsumit të rregullt të kafesë në tru. Studiuesit u përpoqën të përcaktonin nëse konsumi i rregullt i kafeinës, mund të ndikojë në strukturën e trurit dhe të shkaktojë një cilësi të dobët të gjumit.
Kafeja i mban njerëzit më të fokusuar dhe mund të prishë gjumin e rregullt nëse konsumohet vonë në mbrëmje. Studimet kanë treguar se privimi nga gjumi mund të ndikojë në lëndën gri të trurit. Rezultatet e studimit ishin befasuese. Kafeina e konsumuar gjatë studimit nuk solli gjumë të dobët.
Megjithatë studiuesit vunë re ndryshime në vëllimin e lëndës gri. 20 individët të rinj të shëndetshëm u zgjodhën për studimin në fjalë, dhe ata ishin që të gjithë konsumatorë të rregullt të kafesë. Atyre iu dhanë tableta për 2 periudha 10-ditore.
Gjatë njërës periudhë, pilulat përmbanin kafeinë. Gjatë periudhës tjetër, ato ishin placebo. 10 nga vullnetarët filluan të pinin kafeinë përpara se të kalonin tek placebo, dhe 10 të tjerët filluan me placebo dhe më pas kaluan tek kafeina.
Pjesëmarrësve iu tha të pinin 3 pilulat 45 minuta, 4 orë dhe 8 orë pas zgjimit, gjatë një faze 9-ditore për të parandaluar efektet përfundimtare të heqjes dorë nga kafeina. Ata gjithashtu respektuan një regjim orari fiks të gjumit, që përfshinte të paktën 8 orë e 30 minuta gjumë dhe pa dremitje gjatë ditës.
Ndërkohë pjesëmarrësve iu kërkua që gjatë eksperimentit të mos konsumonin pije dhe ushqime të tjera që përmbajnë kafeinë. Pas kësaj, trajtimi vazhdoi në fazën laboratorike, ku studiuesit kontrolluan dietat dhe oraret e gjumit. Gjatë kësaj kohe ishte e ndaluar qasja tek smartfonët dhe format e tjera të kontakteve sociale.
Studiuesit kryen skanime të rregullta MRI për të përcaktuar efektet e kafesë në tru, ndërsa gjumi u monitorua përmes regjistrimeve polisomnografike që përfshinin EEG. Studiuesit zbuluan se gjumi nuk ndikohej nga konsumimi i kafeinës. Thellësia e gjumit ishte e ngjashme, pavarësisht nëse vullnetarët kishin konsumuar pilula kafeine apo placebo.
Por ata gjetën një ndryshim të rëndësishëm në lëndën gri. Pas 10 ditësh placebo, vëllimi i lëndës gri ishte më i madh se sa ishte në fund të periudhës 10-ditore me tableta kafeine. Lënda gri i referohet pjesëve të trurit të bëra nga trupat e qelizave nervore.
Ajo është e pranishme në rajonet e jashtme të trurit, dhe është përgjegjës për gjithçka që ndodh me trupin. Rajone të ndryshme të lëndës gri të trurit kontrollojnë lëvizjen, fjalët, emocionet, kujtesën etj. Ndërkohë, lënda e bardhë e trurit përfshin rrugët nervore, të cilat janë zgjatime të qelizave nervore që veprojnë si lidhje me rajone të tjera të sistemit nervor.
Ndryshimi i vëllimit të lëndës gri ishte “veçanërisht i theksuar” në lobin e duhur temporal medial, duke përfshirë hipokampusin, një rajon i trurit përgjegjës për konsolidimin e kujtesës. Është e paqartë nëse konsumi i kafesë do të ndikonte tek kujtesa, dhe autorët e studimit nuk mundën të provonin se ka ndodhur një humbje e kujtesës, edhe pse ata kryen teste të kujtesës gjatë studimit. Gjithashtu, ata zbuluan se 10 ditë heqje dorë nga kafeja, mjaftonte për të rigjeneruar ndjeshëm vëllimin e lëndës gri.
