Shqipëria, e cila mbajti të dielën zgjedhjet parlamentare, është përshkruar shpesh si vendi i fundit misterioz i Evropës. Më poshtë po paraqesim disa fakte mbi shtetin ballkanik:
Potenciali turistik
Me bregdetin e saj në Adriatik, legjendaret Bjeshkët e Namuna, dhe lumenjtë dredha-dredha, Shqipëria është e pasur me bukuri të shumta natyrore për vizitorët, të cilët mund të shijojnë gjithashtu edhe vendet e lashta arkeologjike, historinë osmane dhe bunkerët komuniste, të cilët u shndërruan në kafene buzë plazheve.
Gatimet pikante të kuzhinës shqiptare përfshijnë këmbët e bretkosave, prodhimet e detit, ku bëjnë pjesë edhe midhjet që gjuhen me dinamit apo çekiçë pneumatikë, ndonëse në teori kjo e ndaluar me ligj.
Por, potenciali turistik i Shqipërisë, është ende i pashfrytëzuar plotësisht, për shkak të mundësive të kufizuara të akomodimit, infrastrukturës së dobët dhe një rrjeti të pamjaftueshëm rrugor në zonat malore.
Vendi i 2.9 milionë banorëve, tërhoqi 4.6 milionë vizitorë në vitin 2016, sipas Ministrisë së Turizmit. Banka Botërore mbështet projektet e turizmit, sidomos në jug, që konsiderohet si rajoni që ka potencialin më të madh.
Me Mercedes dhe fansa të BE-së
Qoftë i ri apo i tejet i konsumuar, Mercedesi është pa diskutim automjeti kombëtar, duke përbërë rreth 40 për qind të të gjithë makinave që qarkullojnë në Shqipëri, sipas zyrtarëve të Ministrisë së Transportit.
Një tjetër imazh mbresëlënës, është lëmshi i telave që nderen nëpër shtyllat që transportojnë energjinë elektrike, tek banorët që e vjedhin energjinë duke synuar të shmangin faturat. Ata që zbulohen, rrezikojnë tashmë dënime të rrepta.
Dy flamuj janë të gjithëpranishëm në të gjithë vendin: Flamuri kombëtar kuqezi me një shqiponjë me dy koka, dhe ai i Bashkimit Evropian. Të izoluar nga pjesa tjetër e botës gjatë periudhës komuniste, “shqiptarët janë të obsesionuar me Evropën. Evropa është për ta një dashuri patologjike, por edhe një model i vërtetë”, është shprehur shkrimtari më i famshëm i vendit, Ismail Kadare.
Vala e emigrantëve
Sipas gazetës lokale “Monitor”, Shqipëria ka nivelet më të larta të emigrimit në botë, me një diasporë prej rreth 1.2 milionë njerëzish. Ata u detyruan të largohen prej standardeve më të ulëta të jetesës në Evropë, një page mesatare bruto prej rreth 340 eurosh në muaj, dhe një papunësie që prek pothuajse 1 në 3 të rinj, sipas Institutit Kombëtar të Statistikave (INSTAT).
Në fillim të viteve 1990, Shqipëria ishte vendi më i ri në Evropë, me një moshë mesatare 28-vjeç. Kjo moshë tashmë është rritur në 37-vjeç, thotë INSTAT. Bashkë me numrin e madh të emigrantëve, një normë në rënie e lindshmërisë, ka ndikuar tek ky ndryshim.
Toleranca fetare
Zyrtarisht një shtet ateist gjatë viteve 1945-1991 të periudhës komuniste, 56 për qind e popullsisë aktuale të Shqipërisë është myslimane, ndërsa rreth 25 për qind e krishterë, duke përfshirë katolikët dhe ortodoksët.
Islami në Shqipëri është shpesh shumë liberal, në të njëjtën linjë me vëllazërinë sufi të bektashinjve, pasuesit e të cilëve e konsumojnë alkoolin.
Në shtatorin e vitit 2014, Papa Françesku zgjodhi Shqipërinë për të zhvilluar udhëtimin e tij të parë në Evropë, me synimin e promovimit të një modeli të tolerancës midis feve. Kjo bashkëjetesë paqësore, nuk është zbehur as me largimin e rreth 100 xhihadistëve nga Shqipëria, për të luftuar në Siri dhe Irak.
Venitja e traditave
Shqipëria është shtëpia e traditës së zbehur të “gjakmarrjes”, që ka futur qindra familje në veri të vendit në një cikël hakmarrjesh, të rregulluar nga një kod nderi mesjetar, “Kanuni” i Lekë Dukagjinit, një fisnik i shekullit XV-të. Kodi përcaktonte rregullat mbi të gjitha aspektet e jetës së përditshme, me një theks të veçantë tek mikpritja.
Edhe pse u zhduk gjatë kohës së komunizmit, kodi u rishfaq në fillim të viteve 1990, kur vendi nisi tranzicionin drejt demokracisë. Më shumë se traditën, Avokati i Popullit Igli Totozani fajëson “sistemin e dobët gjyqësor, që i shtyn njerëzit të lajnë hesapet me njëri-tjetrin”.
Sipas raportit të tij të fundit, 157 njerëz, mes tyre 44 fëmijë, janë ngujuar në Shqipëri nga frika e të qenit viktima të gjakmarrjes, por kjo shifër është në rënie.
Një tjetër traditë që po zhduket, është ajo e “virgjëreshave të betuara”. Këto janë gra, që ose për shkak se vijnë nga familje ku nuk ka pasur djem apo kanë refuzuar të martohen, zgjodhën të jetojnë si burra, dhe trajtohen si të tillë në një shoqëri tejet patriarkale. Sot jeton vetëm një numër i vogël i tyre./ “News24.com”.
Përshtati për Tirana Today, Alket Goce
