Komisioni Evropian është i gatshëm të ofrojë perspektivën e anëtarësimit në BE për gjashtë shtetet e Ballkanit, në mes të rritjes së ndikimit rus dhe kinez në rajon.
Shqipëria synon të bashkohet me bllokun së bashku me fqinjët perëndimorë të Ballkanit, Serbinë, Malin e Zi, Ish-Republikën Jugosllave të Maqedonisë, Bosnjën dhe Kosovën – shumica e të cilave ishin zona të luftës pas shkatërrimit të Jugosllavisë në vitet 1990.
Megjithatë, mosmarrëveshjet nga e kaluara dhe nevoja për reforma janë ndër çështjet që duhen zgjidhur përpara se BE të hapë armët tek anëtarët e rinj të mundshëm.
Shqipëria, së bashku me ish Republikën Jugosllave të Maqedonisë, ka fituar mbështetjen e Komisionit Evropian për bisedimet e anëtarësimit për të filluar. Të enjten, një takim i Ballkanit Perëndimor në Sofje do të diskutojë ofertat e tyre të pranimit.
Në një intervistë për Euronews ka folur edhe kryeministri Edi Rama. Ndërsa Shqipëria, deri në fund të qershorit është në pritje nëse vendet anëtare të BE do të miratojnë rekomandimin e Komisionit Evropian për të filluar bisedimet e hyrjes.
Intervista nga Euronews:
Serbia dhe Mali i Zi, të cilat konsiderohen si përparësi të integrimit në BE, mund të bashkohen me BE-në deri në vitin 2025. Kjo është një datë, por kur prisni që Shqipëria t’i ndjekë?
Edi Rama: “Sot, po, Serbia dhe Mali i Zi po negociojnë dhe prandaj ata janë përpara nesh në këtë proces. Por 2025 është një horizont ku të gjithë ne mund të jemi gati nëse punojmë shumë dhe bëjmë punën tonë”.
A keni nevojë për një datë për të inkurajuar popullin tuaj që të ndjekë të gjitha reformat e nevojshme?
Edi Rama: “Jo, nuk kemi nevojë për një datë për të inkurajuar popullin tonë, ne duhet të hapim negociatat në qershor, kjo është e gjitha, dhe ne nuk duam asgjë tjetër, vetëm për të hapur negociatat dhe për Evropën nuk kushton asgjë, ata nuk do paguajnë për këtë. Për ne kjo është çështje jetë a vdekje, në kuptimin që hapja e negociatave do të thotë se ne jemi më në fund drejt një të ardhmeje të mirë”.
Ka disa sfida të tjera që BE është duke paraqitur. Z. Juncker kohët e fundit tha se ende ka krime të organizuara dhe se ai nuk dëshiron të importojë këtë lloj situate në Evropë.
Edi Rama: Para së gjithash, ne nuk prisnim që Presidenti Juncker apo dikush tjetër të na tregonte se ka ende një luftë të madhe për t’u bërë me krimin e organizuar dhe korrupsionin dhe shumë gjëra të tjera. Detyrat e shtëpisë për hapjen e negociatave dhe makina e Komisionit, e cila është një makinë shumë e rëndë ekspertësh që merren me fakte dhe jo me lajme të rreme, na ka dhënë një rekomandim pozitiv pa kushte, por nga kjo, për t’i ndarë vendet në vendet me krimin dhe vendet që nuk kanë krim, është pak e ngarkuar. Nëse ekziston një krim i organizuar evropian, kjo është një krim i organizuar i ndërlidhur dhe ne duhet ta luftojmë së bashku.
Duke folur për sfidat e brendshme, dua të flas për një çështje shumë të ndjeshme për BE-në, e cila është liria e mediave. Dhe kohët e fundit ka pasur një raport nga” Reporterët pa Kufij “, duke folur për gazetarët dhe 80% e gazetarëve që ndjehen të pasigurt për të ardhmen dhe gjithashtu ‘të ekspozuar ndaj fyerjeve’ që thonë ata thonë se ‘Edi Rama i ka quajtur gazetarë plehra, helm dhe armik publik’, a është ky mendimi juaj për gazetarët në vendin tuaj?
Edi Rama: Unë kurrë nuk përpiqem të hedh poshtë drejtpërdrejt cilat burime e medias, por kur them ‘plehra’ është një mënyrë për të thënë në gjuhën shqipe ‘lajme të rreme’, sepse ajo nuk përkthehet mirë në gjuhën shqipe. Kështu që kurrë nuk i kam fyer personalisht gazetarin, në mënyrë të drejtpërdrejtë, natyrisht, shpreh mendimin tim për mediat e plehrave dhe ne kemi shumë media në plehra sot. Nëse ata kanë të drejtë të shprehin mendimet e tyre, kjo nuk do të thotë se unë nuk kam të drejtë të shpreh të timin.
“Por i njëjti raport thotë gjithashtu se” standardet rregullatore manipulohen në interes të qeverisë “.
Edi Rama: Kjo është një tjetër gjë e pakuptimtë, por nuk dua të flas … Është gjithmonë e dyshimtë kur dëgjoni një kryeministër, një president apo një politikan që ju thotë se mediat po gënjënjë, por mediat po shtrihen shumë në ditët tona. Pra, ky është një problem dhe unë e respektoj shumë solidaritetin ndërmjet mediave dhe “Reporterëve pa Kufij”. Ata bëjnë punën e tyre, unë bëj punët e mia.
“Ne e dimë se në Ballkan ka shumë pakica shqiptare edhe në shtetet e tjera. Pra, a po e perceponi veten si udhëheqës të shqiptarëve, të popullit shqiptar apo jo?”
Edi Rama: Në kushtetutën tonë, ne kemi detyrimin për të mbrojtur shqiptarët jashtë vendit kudo, por në të njëjtën kohë mendoj se shqiptarët nuk kanë qenë kurrë më të mirë se sot, ku ata jetojnë, kështu që në Kosovë ata kanë shtetin e tyre tani. Pjesë e një revolucioni të vërtetë në aspektin e ndryshimit të qasjes ndaj gjuhës shqipe dhe ndaj popullit shqiptar. Në jug të Serbisë, shpresoj që kushtet e tyre do të përmirësohen, duke u bazuar edhe në faktin se serbët në Kosovë trajtohen goxha, mjaft mirë”.
“Por ju kohët e fundit keni sugjeruar që ju mund të keni një udhëheqës të përbashkët një ditë me Kosovën. Pra kjo krijoi shumë reagime”.
Edi Rama: Më vjen keq për reagimet, por nuk kishte për qëllim të bëhesha një deklaratë tronditëse. Duhej të ishte një imagjinatë, në një rrethanë shumë të veçantë të dhjetë vjetorit të pavarësisë së Kosovës dhe në adresimin e parlamentit të Kosovës si dëshmitar. 20 vjet më parë, kjo ishte jashtë botës dhe nëse dikush do të kishte folur për pavarësinë e Kosovës, do të kishte tronditur botën, sot jemi këtu dhe çfarë do të ndodhë për njëzet vjet dhe para se të themi: ‘Pse jo të ketë një president për të dy ne? “, thashë se dialogu me Serbinë do të ishte përfunduar me sukses, shqiptarët dhe serbët do të ishin anëtarë të Bashkimit Evropian. Pra, kishte shumë parakushte për të shkuar në pikën e një presidenti për të dy vendet.
“A ju vjen keq këtë deklaratë tani?”
Edi Rama: Jo.
“Por ju e përjashtoni projektin e unifikimit të shqiptarëve në të ardhmen?”
Edi Rama: Jo. Gjithmonë thashë se ëndrra ime është që ne të unifikohet nën qiellin e Bashkimit Evropian dhe nuk kam ëndërruar kurrë për një Shqipëri të Madhe, sepse unë kam një ëndërr më të madhe, një Evropë më të Madhe, me shqiptarët brenda.
“Ekziston një mendim se, natyrisht, projekti i zgjerimit të BE u ringjall, sepse kishte shumë prani të Rusisë, shumë prania të Turqisë në rajon. A mendoni se këto vende mund ta përdorin këtë rajon në mënyrë që të destabilizojë BE-në?”
Edi Rama: Po, është hapësira që dikush duhet të plotësojë, dhe është një hapësirë që i takon Evropës dhe i takon Bashkimit Evropian, pra, Bashkimi Evropian duhet të marrë përgjegjësinë për këtë hapësirë strategjikisht, sepse nëse ka hapësirë bosh, do të jenë të tjerët që do të përpiqen të vijnë atje dhe ta mbushin atë.
Burimi: Euronews
Përshtati: TIRANA TODAY