Ministria e Financave bleu në një ankand të zhvilluar jashtë vëmendjes së publikut në tetor 200 milionë euro bonde nga të 500 milionët e emetuar në vitin 2015 si pjesë e strategjisë së saj për të diversifikuar në kohë emetimin e bondeve sovrane në euro dhe për të shmangur rrezikun e një krize likuiditeti. Por BIRN mësoi nga një burim në tregun bankar se çmimi i pastër i blerjes së këtyre bondeve ishte 109.75, ndërsa bondet ishin vetëm dy vjet nga data e maturimit.
Kjo do të thotë se Ministria e Financave pagoi 109.75 euro për çdo 100 euro bond, ndërkohë që nëse bondet nuk do të bliheshin nga Financat, atëherë taksapaguesit do të paguanin kupone prej 5.75% në vit për një total prej 11.5%. Diferenca mes 11.5 dhe 9.75% është kursimi i realizuar nga blerja para kohe e këtyre bondeve. Siç dallohet, kursimi është minimal.
Në ankandin e zhvilluar pati ofertë për shitjen e 310 milionë eurove bonde nga të cilat u blenë 200 milionë.
Qeveria shqiptare hyri në telashin e eurobondeve fillimisht në vitin 2010, kur qeveria e kohës u përpoq të financonte punimet publike që kishte marrë përsipër pa pasur të ardhura të mjaftueshme. Bondet e para të emetuara me afat 5 vjeçar kishin një interes prej 7.5% në vit dhe madhësia e emetimit ishte 300 milionë euro. Shuma prej 300 milionë eurosh është shuma minimale e pranuar për emetim bondesh sovrane në tregun ndërkombëtar. Në vitin 2015, kur koha për të shlyer këto bonde erdhi, u desh ndërhyrja e Bankës Botërore, e cila dha një garanci të pjesshme si financim i përkohshëm mes shlyerjes së bondit të vjetër dhe emetimit të një bondi të ri. Bondi i ri u emetua në masën 450 milionë euro me afat pesëvjeçar dhe me interes vjetor prej 5.75%. Këto bonde do të duhej të shlyheshin në vitin 2020, kur Shqipëria rrezikonte të përballej me një rrezik të ri për krizë likuiditeti.
Për të shmangur këtë rrezik, Ministria e Financave emetoi këtë vit 500 milionë euro bonde me afat maturimi shtatëvjeçar dhe me normë kuponi prej 3.55%. Ndonëse interesi i marrë ishte më i ulët se sa në vitin 2015, ai sërish ishte më i lartë se sa bondet e ngjashme të emetuara nga Maqedonia apo Mali i Zi. Por rënia e interesit të bondeve duket se u kompensua nga çmimi i lartë që Ministria e Financave u detyrua të paguajë për 200 milionë eurot bonde të blera mbrapsh.
Rënia e interesit të bondeve të emetuara të reja sjell rritje të çmimit të bondeve të emetuara më parë me interes më të lartë dhe anasjelltas.
Përveç bondeve sovrane në euro që emeton në tregun ndërkombëtar, qeveria shqiptare ka emetuar herë pas here gjatë viteve të fundit edhe obligacione dyvjeçare në euro në tregun e brendshëm. Për këto obligacione interesi i dhënë është 0.8%./BIRN/
