Nga: Roland Qafoku
Kjo është pistoleta orgjinale gjysmëautomatike që vrau Arqidukën Franz Ferdinand të Perandorisë Austro-Hungareze dhe bashkëshorten e tij, dukeshën Sophie më 28 qershor 1914.
Ngjarja e rëndë që ndodhi në Sarajevë të Bosnjes, ishte pikërisht ajo që shërbeu si shkak për të nisur Luftës së Parë Botërore, ose Luftën e Madhe siç u quajt në atë kohë. Një muaj pas kësaj ngjarje Austro-Hungaria i deklaroi luftë Serbisë dhe zinxhiri i shteteve që u pozicionuan pro njërës dhe kundër tjetrës sollën Luftën e Madhe.
Kjo pistoletë tashmë është ekpozuar në Muzeun e Historisë Ushtarake në Vjenë, dhe nga ekspertët vlerësohet si arma që ka vrarë 8.5 milionë njerëz. Por dora që tërhoqi këmbëzën ishte e studentit 20-vjeçar serbo bosnjak Gavrilo Princip, një ultranacionalist që ishte pjesë e atyre qarqeve që synonin Serbinë e madhe duke marrë sa më shumë toka dhe troje nga fqinjët nën preteksin absurd se kishin luftuar dhe fituar nga Perandorisë Osmane.
Në foton e dytë paraqitet faqja e parë e revistës “La domenica del corriere” (E diela e korrierit) në të cilën është pikturuar momenti kur është kryer vrasja. Detajet janë mbreësëlënëse. Princip është “fiksuar” teksa qëllon dukeshën, pasi ka mbaruar punë me arqidukën. Shikoni detajet e tjera: Shoferi i makinës, rojet, një kapelle e rrëzuar në tokë apo dikush që ndjek ngjarjen në një dritare.
Edhe pse Konferenca e Ambasadorëve në Londër i kishte dhënë Serbisë Kosovën dhe shumë toka në veri të Shqipërisë, Serbia synonte daljen në Durrës. Ultranacionalistët serbë nuk e gëlltisnin faktin që AustroHungaria kishte mbështetur pavarësinë e Shqipërisë dhe një nga reagimet e tyre ishte pikërisht kjo vrasje e dyfishtë. Që nga lashtësia, rrallë kishte ndodhur që një vrasje të shkaktonte një luftë të madhe.
Më shumë se 3 mijë vjet më parë rrëmbimi i Helenës, shkaktoi Luftën e Trojës që zgjati 10 vjet dhe shkaktoi mijera viktima dhe shkatërrimin total të një qyteti. Vrasja e Arqidukës Ferdinand dhe Dukeshës Sophie shkaktuan Luftën e Parë Botërore që shkaktoi 25 milionë viktima, dhe ndryshoi hartën e shteteve në Evropë. Dhe gjithçka nga ajo pistoletë që ndodhet në muzeun e Vjenës.
Pse rrogat rriten në letra, por varfëria rritet në realitet?
