Nga Aria Bendix “Business Insider”
Dy njerëz mund të futen në të njëjtën qendër shëndetësore në të njëjtën ditë dhe të marrin të njëjtën vaksinë të koronavirusit, por efektet anësore që mund të përjetojnë ka të ngjarë që të jenë të ndryshme. Dhe kjo pasi sistemi imunitar i secilit prej nesh është unik.
Mënyra se si reagon trupi ndaj vaksinave, varet nga kategori të gjëra si mosha dhe gjinia,
Por edhe nga karakteristikat më individuale si gjenet tona, apo historia e ekspozimit ndaj infeksioneve. “Përgjigja juaj imunitare dikton në thelb edhe efektet anësore që mund të keni”- thotë dr.Vivek Çerian, mjek i sëmundjeve të brendshme në Baltimora.
Në përgjithësi, gratë dhe të rriturit në moshë të re kanë tendencën të kenë efektet anësore më të rënda pas vaksinimit, pavarësisht nga doza apo marka e vaksinës. Për të tria vaksinat e autorizuara kundër koronavirusit nga SHBA – Pfizer, Moderna dhe Johnson & Johnson -grupmoshat e reja raportuan më shumë lodhje fizike, dhimbje koke, apo dhimbje në vendin e injeksionit sesa grupmosha e tretë.
Efektet anësore janë gjithashtu më të shumta dhe më të rënda pas marrjes së dozës së dytë të vaksinave Pfizer apo Moderna. Sistemet tona imunitare, kanë prirje të dobësohen ndërsa ne plakemi. Për këtë arsye, trupat e të moshuarve nuk punojnë aq shumë për t’i mbrojtur ata nga infeksionet e jashtme, përfshirë proteinën që futet në trup me anë të vaksinës.
Për rrjedhojë, efektet anësore janë shpesh më të lehta dhe më të pakta tek të moshuarit sesa tek grupmoshat e reja. “Zakonisht kur themi të moshuar, u referohemi njerëzve mbi 65 vjeç”-thotë Çerian. Pas dozës së parë të vaksinës Moderna, 57 për qind e njerëzve më të rinj sesa 65 vjeç kanë shfaqur efekte anësore, krahasuar me vetëm 48 për qind të atyre që janë më të moshuar se sa 65 vjeç.
Pas dozës së dytë, gati 82 për qind e njerëzve në grupin e më të rinj e zhvilluan efekte anësore, krahasuar me gati 72 për qind tek të moshuarit. Gjithashtu, Pfizer raportoi se lodhja, dhimbja e kokës dhe dhimbja në vendin e injektimit ishin më të zakonshme tek njerëzit e moshës 18-55 vjeç pas 2 dozave sesa tek njerëzit e moshës 56 vjeçe lart.
Gjatë testeve klinike të vaksinës së Johnson & Johnson, gati 62 për qind e njerëzve të moshës 18-59 vjeç patën efekte anësore, krahasuar me 45 për qind të njerëzve të moshës 60 vjeç e lart. Por kjo nuk do të thotë që vaksinat janë më pak efektive për këta të fundit.
“Për vaksinën kundër Covid-19, ne nuk kemi parë ndonjë efektivitet të zvogëluar me kalimin e moshës, dhe kjo është një gjë vërtet e mirë”- thotë Çerian.
Gratë kanë tendencën të kenë reagime më të forta ndaj shumë vaksinave, përfshirë ato për poliomielitin, gripin, fruthin dhe shytat. Prandaj, nuk është për t’u habitur që ato kanë më shumë efekte anësore pas marrjes së vaksinës kundër koronavirusit. Çerian tha se kjo dukuri ka të ngjarë të ketë lidhje me nivelet e hormonit të estrogjenit.
“Testosteroni ka tendencë të jetë një hormon që pengon imunitetin, ndërsa estrogjeni tenton të jetë një stimulues i imunitetit”-thotë ai. Një raport i fundit nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në SHBA (CDC), zbuloi se afro 79 për qind e rasteve të efekteve anësore të vaksinës të raportuara në CDC vinin nga gratë, edhe pse ato kishin marrë vetëm 61 përqind të dozave në total.
Çerian thotë se efektet anësore të vaksinës janë edhe më të theksuara për gratë para menopauzës sesa tek gratë pas menopauzës.Të hënën, CDC bëri publiknjë raport mbi efektet anësore të 1.9 milion amerikanëve që kishin marrë që të dyja dozat e vaksinave tëPfizer apo Moderna.
Në përgjithësi, afro 50 për qind e tyre raportuan efekte anësore pas marrjes së dozës së parë, ndërsa 69 për qind raportuan efekte anësore pas marrjes së dozës së dytë. Raportet mbi dhimbjen në vendin e injeksionit u rritën nga 68 për qind pas dozës në 72 për qind pas dozës së dytë.
Lodhja u shtua nga 31 përqind në 54 për qind nga doza e parë në të dytën, dhimbjet e kokës nga 26 për qind në 47 për qind, dhe ato të trupit apo muskujve nga 19 për qind në 44 për qind. Gati 75 për qind e marrësve të vaksinës Moderna, kishin efekte anësore pas marrjes së dozës së dytë, krahasuar me 64 për qind të të vaksinuarve me vaksinën Pfizer.
Këto rezultate ishin përgjithësisht në përputhje me ato të testeve klinike. Gjithsesi, pasja e më shumë efekteve anësore pas dozës së dytë, është në përgjithësi një shenjë se trupi juaj ka mësuar që të njohë shpejt proteinën virale dhe është gati ta sulmojë sërish atë.
“Ju nuk mund të keni mbrojtje të mjaftueshme pa marrë dozën e dytë të vaksinës”- thotë Çerian. Në fakt një raport i CDC, zbuloi se një dozë e vetme e vaksinës Moderna apo Pfizer ishte 80 për qind efektive në parandalimin e infeksioneve të koronavirusit pas dy javësh. Dy javë pas dozës së dytë, efektiviteti i vaksinave u rrit në 90 për qind.
burimi: https://www.businessinsider.com/covid-vaccine-side-effects-women-younger-adults-2021-4
Përshtatur për Tirana Today
