Ndërsa Komitetit i Stabilizim–Asociimit përmbylli takimin e tij të 12 në Tiranë ditën e djeshme, opozita(PD e LSI) e pozita kanë arritur të dalin me një deklaratë të përbashkët, me të cilën kërkojnë një datë për hapjen e negociatave me BE për Shqipërinë.
Rekomandimet finale
1. Përsërit mbështetjen e saj të plotë për hapjen e negociatave të pranimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian; vëren përparimin e vazhdueshëm dhe angazhimin politik në reformat lidhur me BE dhe i bën thirrje Shqipërisë që të mbajë këtë moment pozitiv të reformës; vendosja e një date për hapjen e negociatave të pranimit do të ofronte një nxitje të fuqishme për miratimin dhe zbatimin e të gjithë grupeve të reformave të lidhura me BE;
2. Përshëndet Komisionin e Komisionit të 6 shkurtit 2018 mbi një perspektivë të besueshme për zgjerimin dhe përforcimin e angazhimit të BE-së me Ballkanin Perëndimor; thekson se Komisioni është i gatshëm të përgatisë rekomandime për të hapur negociatat e pranimit me Shqipërinë në bazë të kushteve të përmbushura;
3. Megjithatë, nënvizon nevojën për të parë rezultate konkrete, veçanërisht në reformën e drejtësisë dhe në verifikimin e gjyqtarëve, prokurorëve dhe këshilltarëve ligjorë, të cilët janë thelbi i rekomandimit të kushtëzuar të Komisionit për hapjen e negociatave për anëtarësim;
4. Mbështet rolin e Operacionit Ndërkombëtar të Monitorimit për të mbikëqyrur procesin e verifikimit, duke nënvizuar se nuk zvogëlon pronësinë dhe përgjegjësinë e autoriteteve shqiptare; u bën thirrje autoriteteve ekzekutive dhe parlamentare shqiptare që të sigurojnë që burimet adekuate të ndahen tek organet e verifikimit në të gjitha fazat e procesit, me qëllim që të sigurohet funksionimi i tyre i vazhdueshëm dhe i pavarur; Nevojiten vlerësime periodike të nevojave dhe rishikime për të garantuar shpërndarje të tillë konsistente;
5. Merr shënime për rezultatet pozitive të marrëveshjes së ndërmjetësuar ndërkombëtarisht, që çoi në mbajtjen e zgjedhjeve më 25 qershor 2017 me pjesëmarrjen e të gjitha palëve; keqëson, megjithatë, polarizimin e vazhdueshëm politik dhe bllokimin politik në Shqipëri para marrëveshjes;
6. Prandaj, përkujton rëndësinë e dialogut të vërtetë politik dhe bashkëpunimit të qëndrueshëm ndërpartiak mbi reformat që lidhen me procesin e pranimit në BE; thekson se ky proces duhet të shoqërohet nga një angazhim serioz i të gjitha palëve, qeverisë dhe opozitës, për të kontribuar pozitivisht në përparimin e Shqipërisë në pranimin në BE; kujton se debati politik do të zhvillohet brenda Parlamentit me respektimin e plotë të ligjeve dhe procedurave ekzistuese; përkujton se rruga evropiane e Shqipërisë dhe reformat janë në dobi të popullit shqiptar që mbizotëron mbi çdo mosmarrëveshje politike dhe për këtë arsye i bën thirrje të gjitha partive parlamentare dhe jo parlamentare, si dhe të gjithë palëve të interesuara, që të gjejnë konsensus në këto çështje jetike për shqiptarët;
7. Merr shënim Raportin përfundimtar të Misionit të Vëzhgimit të Zgjedhjeve të OSBE / ODIHR mbi zgjedhjet parlamentare të vitit 2017 në Shqipëri; Shqetëson që, për shkak të ngërçit politik, diskutimet për të ndryshuar kornizën ligjore zgjedhore para qershorit 2017, zgjedhjet parlamentare kishin ngelur;
8. Insiston në nevojën për një ndjekje të plotë në të gjitha rekomandimet e OSBE / ODIHR dhe për reformën zgjedhore që të zbatohet pa vonesë dhe në kohën e duhur para zgjedhjeve të ardhshme, duke përfshirë zbatimin e vazhdueshëm të masave për të ndaluar dhe parandaluar blerjen e votave dhe forma e presionit ndaj votuesve siç parashikohet nga Kodi Penal Shqiptar; mirëpret ngritjen e Komitetit parlamentar ad hoc për Reformën Zgjedhore dhe thekson nevojën për të rivendosur besimin e publikut në integritetin e procesit zgjedhor; kujton se zgjedhjet e lira dhe të ndershme janë thelbësore për përparimin e mëtejshëm të Shqipërisë në pranimin në BE;
9. bën thirrje për një rol më të fuqishëm të Parlamentit shqiptar në procesin e anëtarësimit në BE, duke përfshirë monitorimin e zbatimit të reformave dhe përputhjen e tyre me standardet e BE-së dhe sigurimin e përfaqësimit të duhur të opozitës; mirëpret iniciativën për hartimin e një Kodi të Sjelljes për deputetët dhe bën thirrje për miratimin e shpejtë dhe hyrjen në fuqi të saj; përkujton nevojën për përfshirjen e shoqërisë civile në reformën dhe proceset zgjedhore dhe nevojën për më shumë transparencë, shoqëri civile dhe mbikëqyrjen parlamentare;
10. I bën thirrje Shqipërisë që të rrisë përpjekjet dhe të paraqesë rezultate të prekshme dhe të qëndrueshme në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar të kryera nga prokurorë dhe gjyqtarë të pavarur dhe të paanshëm dhe të vazhdojë të bëjë përpjekje drejt krijimit të një regjistri të qëndrueshëm të hetimeve proaktive efektive , ndjekjet penale dhe dënimet përfundimtare bindëse në rastet e krimit të organizuar, korrupsionit, pastrimit të parave, etj në të gjitha nivelet dhe për të siguruar pandrekueshmërinë e tyre; nënvizon se zyrtarët e rangut të lartë nuk duhet të përfitojnë nga trajtime të ndryshme në krahasim me qytetarët e zakonshëm, nëse ato duhet të ngarkohet; u bën thirrje autoriteteve shqiptare të mbajnë një fokus të fuqishëm operacional në luftën kundër korrupsionit, krimit të organizuar dhe pastrimit të parave, duke përfshirë veçanërisht kultivimin dhe trafikimin e kanabisit; këto janë të gjitha përparësitë kryesore të sundimit të ligjit, së bashku me zbatimin e plotë të reformës së sistemit të drejtësisë të dëshmuar nga një rekord i rëndësishëm dhe i pakthyeshëm;
11. Merr shënim Planin e Veprimit kundër kultivimit dhe trafikimit të kanabisit 2017-2020 dhe thekson rëndësinë e krijimit të kushteve për zbatimin efektiv të saj; bën thirrje për bashkëpunim të mëtejshëm me Shtetet Anëtare të BE-së në luftën kundër kultivimit dhe trafikimit të kanabisit; kujton se ekziston një lidhje e qartë midis varfërisë, papunësisë së lartë, korrupsionit dhe tregtisë së lulëzuar të kanabisit; shpreh shqetësime të mëtejshme dhe bën thirrje për masa të vazhdueshme kundër të gjitha barnave, duke përfshirë drogë të fortë; bën thirrje, pra, për të forcuar më tej masat që synojnë të çrrënjosin në mënyrë të pakthyeshme kultivimin e drogës, prodhimin dhe trafikimin, dhe veçanërisht për të identifikuar, ndjekur penalisht dhe dënuar me anë të sanksioneve dissuasive rrjetet kriminale prapa tregtisë së narkotikëve dhe për të siguruar në praktikë ngrirjen dhe konfiskimin e produkteve kriminale , instrumentet dhe përfitimet e këtyre aktiviteteve kriminale;
12. Përshëndet uljen e numrit të aplikimeve të pabazuara për azil nga shtetasit shqiptarë në vendet anëtare të BE-së në vitin 2017 dhe u bën thirrje autoriteteve shqiptare që të trajtojnë më tej shkaqet e numrit ende të madh të aplikantëve;
13. Kërkon nga autoritetet shqiptare që të sigurojnë mbrojtjen e plotë dhe respektimin e të drejtave dhe lirive themelore të njeriut në të gjithë Shqipërinë; mirëpret miratimin e një a
Ligji mbi Minoritetet, i cili shfuqizoi diferencimin ndërmjet pakicave kombëtare dhe komuniteteve etno-gjuhësore dhe prezantoi parimin e vetëidentifikimit; i bën thirrje Shqipërisë që të përparojë me miratimin e legjislacionit të nevojshëm dytësor dhe të rishikojë legjislacionin ekzistues relevant, me qëllim që të sigurojë zbatimin në praktikë të parimeve dhe të drejtave të parashikuara në ligjin e ri kornizë për pakicat;
14. u bën thirrje autoriteteve shqiptare që të marrin masa efektive për të luftuar dhunën në familje në rritje dhe për të çrrënjosur përjashtimin social, diskriminimin dhe incidentet e gjuhës së urrejtjes kundër popullatës rome dhe egjiptiane, personave me aftësi të kufizuara, LGBTI dhe grupeve të tjera vulnerabël; u bën thirrje autoriteteve shqiptare të zbatojnë vendimin e Gjykatës Kushtetuese për ligjin e ri për kthimin dhe kompensimin e të drejtave pronësore dhe për të treguar një evidencë më të madhe për këto çështje;
15. Inkurajon Shqipërinë që të vazhdojë rrugën e reformave të ndërmarra në fushën e përmirësimit të klimës së biznesit; u bën thirrje autoriteteve shqiptare që të vlerësojnë siç duhet investimet publike dhe të forcojnë mbikëqyrjen e PPP;
16. Vëren renditjen e Shqipërisë në indekset ndërkombëtare të lirisë së shtypit, rastet e vetëcensurës dhe ndikimit të interesave ekonomike dhe politike, si dhe ndërhyrjes politike në media; thekson se nevojitet një zbatim më i mirë i legjislacionit që garanton lirinë e shprehjes, duke përfshirë zbatimin e kodit të punës për të forcuar mbrojtjen e të drejtave të punës dhe të të drejtave sociale të gazetarëve shqiptarë dhe të tregojnë një rekord pozitiv në këto çështje;
17. Njeh rolin pozitiv të Shqipërisë në ruajtjen dhe thellimin e marrëdhënieve dhe bashkëpunimit të fqinjësisë së mirë dhe inkurajon Shqipërinë që të rrisë më tej rolin e saj; rithekson se marrëdhëniet e mira fqinjësore dhe stabiliteti rajonal janë elemente thelbësore të Stabilizimit dhe Asocimit dhe proceset e zgjerimit; vlerëson shtrirjen e plotë të Shqipërisë me politikën e jashtme dhe të sigurisë të BE.
Rekomandimet të shkurtuara
Rekomandimi 1. Shqiperia mbeshtet celjen e negociatave dhe kerkon nje date.
Rekomandimi 2. Pershendet strategjine e publikuar nga komisioni europian.
Rekomandimi 3. Kusht per negociatat, zbatimi i vettingut per gjyqtaret e prokuroret.
Rekomandimi 4. Mbeshtetet roli vezhgues i ONM ne procesin e vettingut.
Rekomandimi 5. Pershendetet marreveshja e 18 majit. Denohet polarizimi politik.
Rekomandimi 6. Duhet dialog politik serioz.
Rekomandimi 7. Raporti osbe-odhir, per zgjedhjet e 2017 nuk u ndryshia kuadri ligjor.
Rekomandimi 8. Te zbatohen te gjitha rekomandimet e osbe-odihr dhe reforma zgjedhore te zbatohet pa asnje vonese.
Rekomandimi 9. Opozita te perfaqesohet ne procesin e anetaresimit.
Rekomandimi 10. Lufta kunder korrupsionit. (PD kishte kerkuar qe te hiqej imuniteti parlamentar, kur ai kërkohet nga organet e drejtësisë. Qeveria refuzoi ta bëntë këtë në rastin e Tahirit, çka u kritikua nga grupi i PPE-së, deputetë dhe zyrtarë të qeverisve të vendeve anëtare të BE dhe SHBA. Ky rekomandim u modifikua, duke hequr nga dokumenti zyrtar qe i dergihet komisionit europian emrin e ish ministrit te brendshem Saimir Tahiri. Keshtu PS pastron nga ky dokument emrin e ish-ministrit socialist. Ne rekomandimin e ndryshuar thuhet se zyrtaret e rangit te larte, nuk duhet te perfitojne nga trajtime te ndryshme ne krahasim me qytetaret e zakinshem)
Rekomandimi 11. Lufta kunder droges.
Rekomandimi 12. Perdhendet ulja e numrit te azilkerkuesve shqiptare
Rekomandimi 13. Kerkohet respektim i te drejtave te njeriut.
Rekomandimi 14. T zbatohet vendimi gjk per kthimin e pronave
Rekomandimi 15. T vijojne reformat per permiresimin. Eklimes se bizmesit.
Rekomandimi 16. Duhet garantuar liria e shprehjes. Shqiperia rol te mire me fqinjet në rajon.
