E ndërsa aeroplani po bënte ulje në Luzhnicas të Zvicrës, i cili ishte nisur nga Kosova, babai i kishte thënë dy fjalë të riut shqiptar. “Nëse një ditë do të largomi nga Zvicra, duhet të shkojmë në Kosovë”.
Ai në atë kohë e njihte Zvicrën vetëm nga librat për fëmijë, por ajo do të bëhej vendi ku ai u rrit dhe kaloi fëmijërinë e tij. Malet, luginat, dëbora, janë ata që nuk të lënë të mendosh për dallime midis Kosovës dhe Zvicrës.
Për Reis Luzhnica 28 vjeç, nga Zyrihu, ky episod është vetëm jehona e një shtëpie të vjetër. Në shtëpinë e tij të re në Zvicër, ai ka shkuar në tetor të viti 1992. Në moshën dy vjeçare së bashku me nënën e tij dhe tre vëllezërit e motrat. Situata politike në Kosovë ishte bërë e padurueshme për kosovarët.
Rais Luzhnica u rrit në qytetin e Zyrihut. Ai ka miq zviceran, dhe në lagjet ai luante me fëmijë serb; ndërsa këta të fundit urrehen për “vdekje” me Kosovarët. Luzhnica nuk mban mënd pothuajse asgjë nga jeta e tij në Kosovë.
Nganjëherë prindërit i tregojnë histori nga atdheu i tij, dhe Luzhnica dyshon: Ajo duhet të ketë qenë e bukur. Por kjo është shumë e zhdukur.
Prindërit e tij gjithmonë flasin për situatën në Kosovë, dhe se u tregojnë histori nga jeta e tyre atje.
Ata i flasin për përpjekjet separatiste, masakra, sulme ajrore, nga një luftë që shkaktoi më shumë se 13 000 të vdekur.
Sot, Luzhnica udhëton rregullisht në Kosovë. Ai nuk dëshiron të qëndrojë atje. Ai ndihet si në shtëpi, “por nuk mund ta imagjinoj të jetoj në një qytet tjetër përveç Zyrihut”, thotë i riu.
Por, në vitin 2005, ende adoleshent, Luzhnica dëgjon për Vetëvendosjen. Kjo është një iniciativë e qytetarëve në Kosovë, e cila më vonë bëhet një parti politike dhe mbështet të drejtën për të bashkuar Kosovën me Shqipërinë. Ajo lufton kundër korrupsionit të përhapur dhe pozitave të majta nacionaliste kundër elitave. Ajo vepron me mjete, dhe në vitin 2015, ajo hodhi gaz lotsjellës në parlament. Vetëvendosja është grupi i dytë më i madh në Parlamentin e Kosovës.
Reis Luzhnica është tashmë anëtar i Vetëvendosjes. Ai thotë: “Veprimi me gaz lotsjellës nuk ishte një çështje qesharake, ishte e nevojshme, sepse duam të shohin stabilitetin në Kosovë në rrezik.” Vetëvendosja proteston kundër një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë. Luzhnica thotë: “Përpara se Vetëvendosja të merrte skenën politike, politika në Kosovë ishte vetëm diçka për të folur; nuk ishte diçka për t’u angazhuar”.
Vetëm pak më vonë, Luzhnica bashkohet me PS-në në Zvicër. Një episod në shkollën profesionale më në fund e bëri atë një politikan. Për një projekt Luzhnica duhej të bënte një intervistë me një politikan të SVP. Ai i kishte thënë: “Krimi i të miturve ka një emër: të huajt!”. Kjo ishte një goditje që Luzhnica, e kuptoi: Kush dëshiron të luftojë paragjykimin, duhet të jetë aktiv vetë.
Që nga viti 2014 ai është në bordin e seksionit të PS-së në Zyrih, dhe ai do të kandidojë për zgjidhet e këshillit lokal në pranverë.
Në Zvicër, ka rreth një duzinë anëtarë të PS me prejardhjes kosovare, si Luzhnica, të cilët gjithashtu janë të përfshirë dhe në lëvizjen Vetëvendosje. Për Luzhnicën kjo situatë shikohet kështu: Të dyja palët do të punonin për paga të drejta dhe një shoqëri të hapur. Ka kritikë që thonë se angazhimi i diasporës zvicerane është kryesisht për të mbledhur para për partinë nënë. Shumica e parave në Vetëvendosje, por vijnë nga vetë Kosova.
Luzhnica thotë se i duhet njohuria politike nga diaspora. “Shpresoj që Kosova të jetë e lirë nga korrupsioni dhe nga sëmundjet sociale; dhe do të bëhet më mirë se Zvicra.” TIRANA TODAY
