Nga Christian Caryl, “The Washington Post”/Sërish, një kundërshtar i Presidentit rus Vladimir Putin, është viktimë e një sulmi misterioz.
Sergei Skripal, një ish-oficer i inteligjencës ruse që jeton në Britani që nga viti 2010, humbi vetëdijen të dielën, pasi u ekspozua ndaj një substance të panjohur.
(Vajza e tij Julia Skripal, e cila ndodhej me të, është në gjendje kritike për jetën). Të mërkurën, policia britanike bëri publike një përfundim befasues të analizave: agjent nervor.
Dhe të enjten, autoritetet zbuluan se edhe 21 persona të tjerë ishin ekspozuar ndaj asaj substance. Sigurisht, do të jetë e vështirë të vërtetohet përfundimisht se Kremlini fshihet pas kësaj ngjarje.
Megjithatë, është e vështirë të imagjinohet një skenar tjetër. Agjentët nervorë – më shpesh të përdorura në armët kimike – nuk janë në dispozicion të individëve privatë, dhe qeveritë kanë prirjen t’i ruajnë ato me kujdes.
Sulmi mbi Skripal, i përshtatet me kujdes një modeli më të gjerë. Që kur Putini erdhi në pushtet, shumë nga armiqtë e tij kanë vdekur në rrethana të dyshimta, dhe shpesh nga helme të llojeve të ndryshme.
Viktima më e njohur ishte Aleksandër Litvinenko, një ish-spiun rus i cili vdiq në Britani në vitin 2006, pasi u helmua me polonium, një substancë tejet radioaktive.
(Skripal ka punuar si agjent i dyfishtë për britanikët, ka kryer 10 vjet burg në Rusi, përpara se të vinte në Britani si pjesë e një shkëmbimi spiunësh).
Gazetarja Ana Politkovskaja u sëmur në vitin 2004, pasi piu një filxhan çaj në një avion qeveritar (ajo arriti të mbijetojë, vetëm për t’u qëlluar për vdekje 2 vjet më vonë).
Udhëheqësi pro-perëndimor i opozitës ukrainase (dhe më vonë president) Viktor Jushçenko, i mbijetoi një sulmi me dioksinë në vitin 2004, megjithëse mbeti ishte tmerrësisht i shpërfytyruar.
Një numër i madh vdekjesh të dyshimta kanë ndodhur në Britani, shtëpia e preferuar e të mërguarve rusë.
Gazetarët e “BuzzFeed”, botuan kohët e fundit një raport të thelluar mbi 14 raste në të cilat kundërshtarët e Kremlinit, kanë vdekur nën rrethana misterioze në Britani.
Ndoshta më e çuditshme ishte ajo e Aleksandër Perepiliçni, një ish-bankier që ekspozoi një skemë të madhe korrupsioni brenda rrethit njerëzve të Putinit. Policia që ekzaminoi kufomën e tij, gjeti gjurmë të një helmi në barkun e tij.
Vlen të përmendet se detajet shpesh mbeten të errëta. Mund të jetë e vështirë të identifikohen pozitivisht substancat e përfshira. Autorët thuajse nuk kapen kurrë, dhe motivet janë ndonjëherë të paqarta. (Për shembull, pse vrasësit e Skripal presin 8 vjet para se të përpiqen t’i marrin jetën?)
Megjithatë, duhet të kemi parasysh thelbin: Pse rusë të njohur, vazhdojnë të vdesin nga helmimi? Regjimet e tjera, nuk duket se e përdorin shumë shpesh këtë metodë.
(Një përjashtim i dukshëm:Koreja e Veriut, për të vrarë gjysmë-vëllanë e Kim Jong-Un, në një aeroport malajzian vitin e kaluar). Iranianët preferojnë të përdorin armët.
Pra, pse rusët preferojnë të përdorin substanca helmuese vdekjeprurëse? Një përgjigje ka të bëjë me taktikat.
Helmet me veprim të ngadaltë, u mundësojnë vrasësve të arratisen para se viktima të ketë ndërruar jetë.
Zakonisht, gjendet arma nga ka dalë plumbi, dhe shpesh kapet edhe vrasësi. Gjurmimi i një toksine për të shkuar tek vrasës i caktuar, është shpesh shumë më i vështirë.
Më e rëndësishmja, toksinat janë armë të terrorit. Shpërbërja e tyre, i bën ato të përsosura për mbjelljen e frikës dhe pasigurisë në mesin e njerëzve të thjeshtë.
Dhe kini parasysh faktin që Kremlini ka përdorur kaq shpesh substanca të tilla – të tilla si poloniumi apo agjentët nervorë – çka do të ishte pothuajse e pamundur të shtihen në dorë nga aktorët jo shtetërorë.
Mesazhi duket se është qartë:po, ne jemi autorët. Na bini në qafë, dhe ne do t’iu qepemi nga pas – edhe nëse ndodheni në një vend të huaj. Dhe ne nuk do t’iu heqim qafe me një plumb pas koke; por do të sigurohemi që të vdisni në një agoni të ngadaltë.
Sërish, është e rëndësishme të theksohet, se taktika nuk kufizohet vetëm tek ish spiunët. Raportet e vdekjeve misterioze, janë bërë gati rutinë këto ditë në Rusi.
Ne nuk do ta dimë kurrë se sa prej tyre përfshijnë vërtetë Kremlinin – por pikërisht ky është thelbi.
Çdo herë që një figurë e rëndësishme dezerton, rusët – dhe sidomos oligarkëve të fuqishëm që varen nga favori i sunduesit – u rikujtohen se Putinit nuk mund t’ia hedhësh lehtë.
Ju do të mendonit se ai s’ka nevojë të shqetësohet. Tek e fundit, ekspertët na sigurojnë vazhdimisht se presidenti rus është jashtëzakonisht popullor.
Nëse po, pse do të ndihej i detyruar të frikësonte qytetarët e tij me mjete të tilla banditekse? Ndoshta Putini është më pak i sigurt për pozitën e tij, se sa duket nga jashtë.
PËRSHTATI TIRANA TODAY
