Punimet për ndërtimin e HEC-eve në lumin e Valbonës vijojnë me ritme të shpejta pavarësisht thirrjeve dhe denoncimeve të bëra nga shoqëria civile. Kjo zonë turistike po humbet bukurinë e saj natyrale, pasi vendin e gjelbërimit e kanë zënë betoni dhe hekurat “qeveritare”.
Pas Valbonës, sulmi i Ramës është shtrirë në jug të vendit, ndërsa kësaj here janë kanionet e Osumit, të cilat rrezikohen nga ndërtimi i dy HEC-eve. Sipas dokumenteve, ende ka shpresë për shpëtimin e Osumit, pasi lejes së dhënë i ka kaluar afati, dhe në këto raste marrëveshja konsiderohet si e pavlefshme. Tashmë është në dorë të politikës dhe qeverisë Rama nëse do të ri aplikojë dhe njëherë këtë marrëveshje, apo do ta mbrojë Osumin nga vala e HEC-eve.
Leja mjedisore për ndërtimin e hidrocentraleve mbi kanionet e Osumit është e pavlefshme sepse i ka kaluar afati.Ky është vlerësimi i ndikimit në mjedis për ndërtimin e dy hidrocentraleve, ose ndryshe leja mjedisore. Sic duket qartë, leja është miratuar nga Agjencia Kombëtare e Mjedisit në datën 26 mars të vitit 2015.
Por në pikën 8.2 të saj thuhet:
Mosfillimi i aktivitetit brenda një periudhe dy vjeçare sjell për pasojë pavlefshmërine e vendimit për ushtrimin e këtij aktiviteti.
Pra leja mjedisore ka patur afat deri në në 26 mars të vitit 2017 dhe meqënëse deri në këtë datë ndërtimi i HEC-eve nuk ka filluar, kjo leje është bërë automatikisht e pavlefshme.
“Sipas ligjit, koncesionari nuk mund të fillojë ndërtimin e hidrocentraleve pa marrë një tjetër leje mjedisore, e cila lëshohet nga agjencia kombëtare e mjedisit, një institucion në varësi të ministrisë së mjedisit. Nëse agjencia nuk e rionovon lejen e mjedisit, atëherë kontrata koncesionare është aktualisht e rrëzuar”-shkruan Top Channel.
Ditët e fundit ministria e Mjedisit dhe ajo e Energjisë janë përfshirë në një ping-pong, duke u përpjekur të largojnë përgjegjësinë nga vetja. Në datën 8 janar, ministri i mjedisit Blendi Klosi, përmes një memoje i ka kërkuar homologut të tij të energjisë Damian Gjiknuri që të anulojë koncesionin. Këtë të mërkurë Ministria e Energjisë deklaroi se se është e gatshme ta anullojë koncesionin nëse ministria e Mjedisit e shpall lejen mjedisore të pavlefshme dhe nuk e rinovon atë.
Por teksa qeveria luan ping pong brenda vetes, dokumentat tregojnë se ajo i ka të gjitha mundësitë ligjore për ta ndalur shkatërrimin e kanioneve të Osumit, duke filluar nga mosdhënia e lejes së mjedisit. Ajo që mbetet për tu parë, është nëse ka vullnetin përtej ping-pongun të përgjegjësive.