Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Bota

Gjërat që ndoshta nuk i dini rreth Don Kishotit dhe Servantesit

4 vjet ago
in Bota, Të Gjitha
Gjërat që ndoshta nuk i dini rreth Don Kishotit dhe Servantesit

Ka disa klasikë të letërsisë botërore që e kanë kapërcyer kohën dhe epokën në të cilën janë shkruar, për të hyrë në imagjinatën kolektive me personazhet e tyre ikonike. Njëri prej tyre është padyshim Don Kishoti i La Mançës i shkrimtarit spanjoll Migeel de Servantes Savedra, një roman i botuar në dy vëllime midis viteve 1605-1615.

Botimi i parë i “Don Kishoti” u shpërnda në vetëm 1.200-1.500 kopje. Por tani ai konsiderohet i romani i parë i botës moderne, dhe është një nga më të shiturit. Vlerësohet se në 400 vjet janë shitur 400-500 milion kopje. Kopja e parë e romanit e përkthyer në anglisht u shit në ankand në vitin 1980, vetëm për t’u rishitur 9 vjet më vonë për 1.5 milion dollarë.

Barku i Sanço Pançës

Shumë ekspertë, bie dakord se Servantesi nuk e përshkroi kurrë Sanço Panza, shokun besnik të Don Kishotit, si një njeri të shëndoshë. Siç shpjegon Hoze Megias, i “Asociación de Cervantistas”, në dorëshkrimin origjinal arab të Don Kishotit, Sanço Zankas (emri origjinal i Sanço Pançës)  karakterizohej më shumë nga këmbët e gjata (zancas) sesa nga barku i rrumbullakosur.

Gati si Bibla

“Don Kishoti” është libri më i përkthyer në historinë e letërsisë spanjolle, dhe i dyti më i përkthyer në botë:para tij, vetëm Bibla. Midis më shumë se 140 gjuhëve në të cilat është përkthyer, është esperanto dhe spanglish, një gjuhë e lindur nga shkrirja e anglishtes dhe spanjishte, e folur nga emigrantët e Amerikës së Jugut në Shtetet e Bashkuara.

Nisi të shkruhej në burg

Servantesi filloi ta shkruajë “Don Kishotin”, ndërsa ishte i burgosur në burgun e Seviljes. Gjatë punës si mbledhës taksash (për të vazhduar punën e tij si shkrimtar), ai u akuzua

dy herë, në vitet 1597 dhe 1602, për përvetësim fondesh në dëm të shtetit. Më vonë u zbulua, se nuk ishte faji i shkrimtarit, por rezultat i një gabimi nga ndihmësit e tij.

Romani i dytë apokrif

Pas suksesit të librit të parë, Servantes nuk u mundua që ta shkruante vazhdimin, siç kishte premtuar. Një person tjetër më i zgjuar (dhe i pandershëm) e shfrytëzoi këtë gjë. Alonso Fernandez de Avelaneda, pseudonimi i një shkrimtari, identiteti i vërtetë i të cilit ende nuk dihet, firmosi dhe publikoi në vitin 1614 të ashtuquajturin “Don Kishot apokrif”.

Autori deklaroi me sinqeritet se vepra ishte një falsifikim. Ai botim e “zgjoi Servantesin, që nisi të punojë me vrull për të shkruar romanin e dytë, të cilin e botoi vitin e ardhshëm.

Xha Don Kishoti

Sipas disa ekspertëve, figura e Don Kishotit është e frymëzuar, jo vetëm fizikisht por edhe nga karakteri, nga daja i gruas së Servantes, Alonso Salazar. Servantes luan me ndryshimin e e emrave të protagonistit, duke e quajtur përfundimisht, Alonso Kijano.

Fansa të famshëm

Shkrimtari rus Fjodor Dostojevski, e ka vlerësuar disa herë punën e shkrimtarit spanjoll. Në një letër të botuar në përmbledhjen e tij “Ditari i një shkrimtari”, Dostojevski thotë:”Në mbarë botën nuk ka ndonjë vepër të trilluar më të thellë dhe më të fortë se ajo. Deri më tani,  ajo përfaqëson shprehjen supreme dhe maksimale të mendimit njerëzor, dhe ironinë më të hidhur që mund të formulojë njeriu”.

Skllavëria e Servantesit

Jo vetëm mbledhës taksash, ushtar dhe shkrimtar:Servantes ishte gjithashtu një skllav në Algjer, ku u burgos së bashku me vëllain e tij Rodrigo nga piratët gjatë viteve 1575-1580. Ajo përvojë la gjurmë në shkrimet e tij, Në një pasazh të Don Kishotit, Alosno dhe ushtari i tij vendosin të lirojnë një grup skllevërish.

Nga letërsia tek astronomia

Në vitin 2015, Servantes u bë një yll, dhe jo vetëm në një kuptim figurativ. Shoqata Spanjolle e Astronomisë e quajti “Cervantes” yllin μ Arae, dhe Dulsinea, Rosinant, Sanço dhe Kishot planetët që rrotullohen rreth tij.

Burimi i lajmit: https://www.focus.it/cultura/curiosita/10-cose-da-sapere-don-chisciotte-cervantes

Përshtatur nga TIRANA TODAY

Tags: don kishotiservantes

TË LIDHURA

Të shtëna në Çikago, 4 të vde*ur dhe 14 të plago*ur
Bota

Të shtëna në Çikago, 4 të vde*ur dhe 14 të plago*ur

18:53 | 03/07/2025
Tjetër komunikim Uashington-Moskë, Trump dhe Putin zhvillojnë telefonatën e radhës
Bota

Tjetër komunikim Uashington-Moskë, Trump dhe Putin zhvillojnë telefonatën e radhës

18:05 | 03/07/2025
Sulm me thi*ë në një qendër tregtare, disa të plago*ur, arrestohet një 20-vjeçar
Bota

Sulm me thi*ë në një qendër tregtare, disa të plago*ur, arrestohet një 20-vjeçar

17:38 | 03/07/2025
Next Post
Duma: Marrëveshja me aleatët është gati për 2-3 ditë, nuk ka asnjë ngecje në PD

Duma: Marrëveshja me aleatët është gati për 2-3 ditë, nuk ka asnjë ngecje në PD

Protestat, Patozi: Shqipëria ka nevojë për revoltë, jo për dhunë

Patozi: Jemi në politikë për të tronditur themelet

Akuza për spiunazh, Rusia dëbon dy diplomatë holandezë

Akuza për spiunazh, Rusia dëbon dy diplomatë holandezë

JU REKOMANDOJMË

Dy të mbytur në Shqipëri/ Ish-banorja e ‘BBVA’ paralajmëron: Mos u laheni në det më 29 qershor, ja pse

Dy të mbytur në Shqipëri/ Ish-banorja e ‘BBVA’ paralajmëron: Mos u laheni në det më 29 qershor, ja pse

12:18 | 30/06/2025
Shqiptari dënohet me vdekje në Kinë për 1 ton drogë, diplomacia e shpëton

Shqiptari dënohet me vdekje në Kinë për 1 ton drogë, diplomacia e shpëton

15:48 | 30/06/2025
Horoskopi 19 Mars 2024

Sinjale të qarta për zemrën, mendjen dhe financat – ja çfarë parashikojnë yjet për shenjën tuaj sot.

08:09 | 30/06/2025
Rinumërimi në Fier nxjerr skandal: Klosi manipulim votash, Jahja veproi me urdhër të Ballukut

Rinumërimi në Fier nxjerr skandal: Klosi manipulim votash, Jahja veproi me urdhër të Ballukut

10:25 | 02/07/2025




TË FUNDIT

S’ka pushime! Rama mesazh deputetëve dhe drejtuesve të Bashkisë: Dilni në terren dhe takoni qytetarët!
Aktualitet

S’ka pushime! Rama mesazh deputetëve dhe drejtuesve të Bashkisë: Dilni në terren dhe takoni qytetarët!

by mirseda
19:40 | 03/07/2025
0

Kryeministri Edi Rama ka mbledhur këtë pasdite deputetët e zgjedhur nga 11 maji për qarkun e Tiranës...

Të shtëna në Çikago, 4 të vde*ur dhe 14 të plago*ur

Të shtëna në Çikago, 4 të vde*ur dhe 14 të plago*ur

18:53 | 03/07/2025
Konsumimi i tepërt i çokollatës, ja cilat janë dëmet që shkakton në organizëm

Konsumimi i tepërt i çokollatës, ja cilat janë dëmet që shkakton në organizëm

18:46 | 03/07/2025
Në pranga 34-vjeçari shqiptar me 1 kg kokainë

Në pranga 34-vjeçari shqiptar me 1 kg kokainë

18:38 | 03/07/2025
Tjetër komunikim Uashington-Moskë, Trump dhe Putin zhvillojnë telefonatën e radhës

Tjetër komunikim Uashington-Moskë, Trump dhe Putin zhvillojnë telefonatën e radhës

18:05 | 03/07/2025

Tirana Today


© 2024 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.

Kontakt

EMAIL : redaksia@tiranatoday.com

Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.

EMAIL : redaksia@tiranatoday.com

Cel: +355694040005

© 2022 TiranaToday Dev By: wearedope.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2024TiranaToday Dev by : Techzero1.com