Nga: Karl Lawrence
Ju mund ta keni vënë re se kompanitë që tregtojnë produkte për kujdesin ndaj lëkurës, pretendojnë se produktet e tyre mund t’ju mbrojnë edhe nga efektet e dritës blu. Po çfarë është drita blu? Drita e dukshme përbën 50 për qind të spektrit të dritës së Diellit dhe siç e sugjeron emri, është e vetmja pjesë e dritës që mund të shihet nga syri i njeriut.
Brezi blu i këtij spektri të dukshëm, ka një nivel veçanërisht të lartë energjie. Sa më e gjatë të jetë gjatësia e valës, aq më pak energji transmeton ajo. Drita blu ka valë shumë të shkurtra me energji të lartë. Drita blu është rreth jush. Dielli lëshon dritë blu, po ashtu llambat fluoreshente dhe inkandeshente, telefonat celularë, ekranet e kompjuterëve dhe televizorët me ekran të sheshtë.
Po cilat janë rreziqet e kësaj drite? Ka prova gjithnjë e në rritje se drita blu mund të ketë një efekt të dëmshëm në lëkurë dhe sy, si dhe të prishë ritmin cirkadian (ora e brendshme e trupit tuaj). Zakonisht studimet që merren me ndikimin e rrezatimit të diellit tek lëkura, janë të fokusuara në rrezatimin ultravjollcë, sidomos atë UVB, që është përgjegjës për djegien nga Dielli.
Ndërkohë efekti i raportuar më shpesh nga ekspozimit ndaj dritës blu, është një rritje e konsiderueshme e specieve reaktive ndaj oksigjenit (ROS), pra kimikate shumë reaktive të formuara nga oksigjeni. Shumë ROS mund të dëmtojnë ADN-në tuaj dhe enzimat kryesore,siç janë ato përgjegjëse për riparimin e ADN-së, duke e rritur kësisoj rrezikun e kancerit.
Studimi ynë tregoi se drita blu mund të shkaktojë pigmentim tek të gjitha llojet e lëkurës. Ndërsa shumë njerëz e konsiderojnë nxirjen e thellë të lëkurës një tipar të dëshirueshëm sidomos gjatë sezonit të verës, ai është një shkaktarët e dëmtimit të lëkurës dhe ROS. Studiues të tjerë zbuluan se nxirja e lëkurës nga drita e dukshme (që përfshin dritën blu) kishte pigmentimin më të errët, që zgjaste më shumë në krahasim me ekspozimin ndaj rrezatimit ultravjollcë.
Po ashtu, studimet tona treguan se drita blu mund të aktivizojë gjenet që lidhen me inflamacionin dhe fotoplakjen (dëmtimi i lëkurës). Disa studime kanë vërtetuar se kremrat tipikë kundër diellit nuk e parandalojnë dëmtimin nga drita blu dhe dritat e tjera të dukshme.
Ndërsa drita blu duket të jetë më pak e fuqishme sesa rrezatimi ultravjollcë, kjo mund të shkaktohet nga sasitë relativisht më të mëdha të dritës blu që mbërrijnë në Tokë. UVR përbën rreth 5 për qind të rrezatimit diellor në Britani në mesditën e një dite vere.
Ndërkohë drita blu përbën rreth 3 herë më shumë ose 15 për qind. Drita blu ka megjithatë disa efekte të dobishme. Kështu, ajo është përdorur për të trajtuar sëmundjet e lëkurës, përfshirë ekzemat, teksa përdoret gjerësisht në terapinë fotodinamike, për të trajtuar një sërë sëmundjesh të lëkurës, nga aknet tek kanceri, në një kohë që nxit shërimin e plagëve.
Por për njerëzit e shëndetshëm efektet e dëmshme të dritës blu, ka të ngjarë t’i tejkalojnë ato pozitive. Drita blu mund të dëmtojë lëkurën, por është më pak e qartë se cilat burime të dritës blu janë të dëmshme për njerëzit. Drita blu nga ekranet, është përgjegjëse për një pjesë të dozave ditore që marrin nga kjo lloj drite.
Studimet kanë treguar se ekranet nga pajisjet mund të rrisin prodhimin e ROS. Por një studim nga kompania gjermane e kujdesit për lëkurën “Biersdorf”, zbuloi se ekspozimi prej 1 jave ndaj dritës blu nga një ekran në një distancë prej 30 cm, është i barabartë me vetëm 1 minutë diell në mesditën e një dite vere në Hamburg.
Një studim tjetër, zbuloi se drita blu nga ekranet ishte 100-1000 herë më pak intensive sesadrita blu që na vjen nga Dielli. Po ashtu se ajo nuk arrin të shkaktojë melasmën, e cila shkakton njolla në lëkurë, tek pacientët që e kanë këtë gjendje. Është e vërtetë që sot po kalojmë më shumë kohë para ekraneve se kurrë më parë.
Por ndërsa ekranet mund të shkaktojnë disa dëmtime, ato janë të parëndësishme në krahasim me ekspozimin ndaj diellit. Industria e kozmetikës, ka filluar të zhvillojë një gamë të gjerë produktesh për kujdesin e lëkurës, për të cilat kompanitë pretendojnë se parandalojnë dëmtimin nga drita blu.
Por nuk ka asnjë test të rregulluar ose të standardizuar, për të vlerësuar aftësinë e një produkti për të parandaluar dëmtimin e dritës blu. Dhe kjo e bën të pamundur që konsumatorët të bëjnë zgjedhje të informuara për nivelin e mbrojtjes së ofruar dhe dallimet midis produkteve. / “The Conversation” – Bota.al
