Omicron, varianti më i ri i koronavirusit, është gjithashtu më i shpejti për t’u etiketuar si “variant shqetësues” nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, për shkak të përhapjes së tij në dukje të shpejtë në Afrikën e Jugut dhe mutacioneve të shumta shqetësuese.
Shfaqja e tij tashmë ka çuar në kufizime të udhëtimit, takime të nivelit të lartë të qeverisë dhe premtime nga prodhuesit e vaksinave për të filluar punën për vaksinat specifike të llojit për çdo rast.
Por ka shumë për të bërë për të marrë drejtimin nga Delta, varianti që dominon në të gjithë botën. Dhe lista e gjatë e varianteve që në fillim frikësuan botën përpara se të binte nga harta, mund të jetë një kujtesë se viruset janë të paparashikueshëm.
Ja një vështrim në variantet e emërtuara të koronavirusit.
OBSH cakton variantet e koronavirusit si variante shqetësuese – që do të thotë se duken mjaft të rrezikshme për të mbajtur një shqyrtim të ngushtë dhe përditësime të vazhdueshme – ose si variante me interes, ose variante nën monitorim. Vetëm pesë aktualisht plotësojnë përkufizimin për variantet e shqetësimit: Alpha, Beta, Gamma, Delta dhe Omicron.
Omicron
Mostra e parë e prejardhjes Omicron ose B.1.1.529 u mor më 9 nëntor, sipas OBSH. Ajo u vu re për shkak të një rritje të rasteve në Afrikën e Jugut.
“Ky variant i ri, B.1.1.529 duket se po përhapet shumë shpejt!”, ka shkruar në Twitter Tulio de Oliveira, drejtor i Qendrës së Afrikës së Jugut për Reagimin dhe Inovacionin Epidemik dhe studiues gjenetik në Universitetin Stellenbosch.
Disa nga ato mutacione njiheshin tashmë nga variante të tjera dhe dihej se i bënte më të rrezikshëm, duke përfshirë një të quajtur E484A — një version paksa i ndryshuar i një mutacioni të quajtur E484K që mund ta bëjë virusin më pak të njohur nga disa antitrupa — proteinat e sistemit imunitar që janë një mbrojtje e vijës së parë kundër infeksionit dhe që përbëjnë bazën e trajtimeve me antitrupa monoklonale.
Ai mbart gjithashtu një mutacion të quajtur N501Y, i cili i dha si Alfa ashtu edhe Gamma transmetueshmërinë e tyre të rritur. Vetëm javën e kaluar, Scott Weaver i Degës Mjekësore të Universitetit të Teksasit dhe kolegët raportuan në revistën Nature se ky mutacion i veçantë e bëri virusin më të mirë në riprodhimin në rrugët e sipërme të frymëmarrjes – mendo në hundë dhe fyt – dhe ka të ngjarë të bëjë më të mundshëm të përhapet kur njerëzit marrin frymë, teshtijnë dhe kolliten.
Ashtu si Delta, Omicron gjithashtu mbart një mutacion të quajtur D614G, i cili duket se ndihmon virusin të lidhet më mirë me qelizat që infekton.
“Numri i mutacioneve në vetvete nuk do të thotë se varianti i ri do të shkaktojë ndonjë problem; megjithëse mund të bëjë që ai të duket ndryshe nga sistemi imunitar”, thotë Dr. Peter English, ish-kryetar i Mjekësisë Publike të Shëndetit Publik të Shoqatës Mjekësore Britanike.
Ajo që i shqetëson shkencëtarët është numri i mutacioneve që prekin proteinën e spikes. Kjo për shkak se shumica e vaksinave kryesore synojnë proteinën e majës. Vaksinat e bëra nga Pfizer/BioNTech, Moderna, Johnson & Johnson, AstraZeneca dhe kompani të tjera të gjitha përdorin vetëm copa të vogla ose sekuenca gjenetike të virusit, dhe jo të gjithë virusin, dhe të gjitha ato përdorin pjesë të proteinës së spikes për të shkaktuar imunitet. Pra, një ndryshim në proteinën spike që e bëri atë më pak të njohur për proteinat e sistemit imunitar dhe qelizat e stimuluara nga një vaksinë do të ishte një problem.
Deri më tani, nuk ka asnjë provë që kjo ka ndodhur, por nuk ka asnjë mënyrë për ta ditur duke parë vetëm mutacionet. Studiuesit do të duhet të presin dhe të shohin nëse më shumë infeksione të reja shkaktohen nga Omicron, sesa nga variantet e tjera.
Frika tjetër është se mutacionet mund të ndihmojnë që virusi të bëhet më pak i ndjeshëm ndaj trajtimeve me antitrupa monoklonal. Megjithatë, OBSH thotë se nuk ka gjasa që këto mutacione të prekin trajtimet e tjera të Covid-19, duke përfshirë ilaçet antivirale në zhvillim dhe steroidin dexamethasone.
Deri më tani, Omicron është zbuluar në 17 vende, duke përfshirë Afrikën e Jugut dhe Botsvanën, dhe midis udhëtarëve në Belgjikë, Holandë, Australi, Kanada, MB, Itali, Izrael dhe Austri, sipas bazës së të dhënave GISAID dhe zyrtarëve lokalë.
Çfarë dimë për variantin Omicron
Është gjithashtu shumë herët për të treguar nëse Omicron shkakton sëmundje më të rëndë, megjithëse një mjeke që trajtoi disa pacientë në Afrikën e Jugut i tha “Reuters” se pacientët e saj kishin vetëm simptoma të lehta.
“Ankesa klinike më mbizotëruese është lodhja e rëndë për një ose dy ditë, me pas dhimbje koke dhe dhimbje në trup,” tha Dr. Angelique Coetzee, një mjeke private dhe kryetare e Shoqatës Mjekësore të Afrikës së Jugut.
Por mjekët pajtohen se vaksinimi ka të ngjarë të sigurojë një mbrojtje të madhe kundër Omicron, dhe i nxisin njerëzit që të vaksinohen. Vlen të përmendet: Pak më pak se 24% e popullsisë totale të Afrikës së Jugut është e vaksinuar. Vetëm 35% e të rriturve të Afrikës së Jugut janë plotësisht të vaksinuar, tha të dielën presidenti i vendit, Cyril Ramaphosa.
Afrika e Jugut ka shumë njerëz të infektuar me HIV – i cili shtyp sistemin imunitar – të cilët aktualisht nuk janë në gjendje të marrin trajtim, dhe që mund të jenë më të ndjeshëm ndaj infeksionit. Këta faktorë mund të ndikojnë në rritjen e variantit në Afrikën e Jugut në krahasim me vendet ku më shumë njerëz janë të vaksinuar.
Barrierat fizike gjithashtu do të funksionojnë kundër çdo virusi mutant. Këto përfshijnë maskat, larjen e duarve, distancimin fizik dhe ajrosjen e mirë. “Shumë e pasigurt, por ne e dimë se çfarë funksionon”.
Burimi i lajmit: CNN. Përshtatur nga Tirana Today
