Nëse ju dyshoni se ju keni atak ose që dikush tjetër po pëson atak, telefononi menjëherë ambulancën. Sa më shpejt që të trajtohet ataku në spital, aq më i shpejtë do të jetë edhe shërimi për personin. Vonesat mund të rrisin dëmtimin e trurit.
Shenjat e atakut përfshijnë:
Dobësi, paralizë (paaftësi për të lëvizur), ose ngrirje të fytyrës, veçanërisht në një anë të trupit;
Vizion (shikim) që menjëherë bëhet i turbullt ose reduktohet;
Vështirësi të menjëhershme gëlltitjeje;
Një rënie të pashpjegueshme ose humbje balance;
Një dhimbje të menjëhershme e të fortë koke ose një dhimbje koke pa asnjë shkak të njohur;
Përgjumje, konfuzion ose mungesë koshience.
Rekomandohet ndjekja e rregullit DRSABCD (shkurtime të termave nga anglishtja) në çdo rast emergjence. Ndihmon për të përcaktuar nëse ndonjë njeri ka një gjendje jetë-kërcënuese dhe se çfarë ndihme e parë është e nevojshme.
D — kontrolloni për rrezik
Ndaj jush;
Ndaj të tjerëve;
Ndaj personit të prekur.
R — kontrolloni për përgjigje
Pyetini personit emrin e tij. Nëse dikush përjeton një atak, mund të mos jenë në gjendje për të folur, kështu që merrni duart e tyre dhe kërkojini atyre që t’i shtrëngojnë, ato mund të përgjigjen duke shtrënguar një nga duart tuaja.
A përgjigjet personi? Nëse përgjigjet, atëherë personi është i vetëdijshëm. Nëse personi nuk përgjigjet, ka shumë mundësi që të jetë pa ndjenja/i pa vetëdijshëm.
S — Dërgojeni për ndihmë
Merrni menjëherë ambulancën dhe kërkoni ndihmë.
A — kontrolloni Rrugët e frymëmarrjes
A janë të hapura rrugët e frymëmarrjes?
Hapni gojën dhe kontrolloni që pjesa e sipërme që është e dukshme është e pastër nga çdo material i huaj.
Nëse rrugët e frymëmarrjes nuk janë të qarta, kthejeni personin në pozicionin e shërimit.
Përkuluni përpara personit;
Vendosni krahët e tyre të kryqëzuara pranë kraharorit;
Përkulni këmbën e tyre më të afërt në mënyrë që gjuri të afrohet pranë barkut dhe këmba tjetër të qëndrojë e shtrirë;
Mbështesni mirë kokën dhe qafën.
B — kontrolloni për frymëmarrjen
Mënjanoni kokën pak pas duke larguar mjekrën e personit.
Shikoni – a është kraharori i personit duke u ngritur dhe ulur?
Dëgjoni – a mundeni ju të dëgjoni frymëmarrjen e personit?
Ndjeni – a mundeni ju të ndjeni frymëmarrjen e tyre në kraharor?
Nëse personi nuk është duke marrë frymë, procedoni me hapin tjetër: filloni me reanimimin kardio-pulmonar (CPR). Nëse personi po merr frymë ndiqni hapat më poshtë ndërkohë që po prisni për ndihmë.
C — jepi CPR
Kthejeni personi me shpinë;
Përkuluni përpara personit dhe bëni 30 kompresion-e në kraharor. Përdorni të dy duart;
Më pas përkuleni kokën pas dhe bëni frymëmarrjen gojë më gojë;
Bëni alternimin ndërmjet 30 kompresioneve dhe frymëmarrjes gojë më gojë, derisa personi të shfaqë shenja jete ose ndihma mjekësore të vijë.
D — Defibrilatori
Nëse personi nuk përgjigjet ndaj CPR-së, aplikoni defribilator-in (nëse është i pranishëm).
Ndërkohë që presim për ndihmë
Nëse personi është i vetëdijshëm:
Shtrijeni personin;
Lëreni që të qëndrojë në një temperaturë të rehatshme;
Hiqini çfarëdolloj rrobe që është e ngushtë;
Largojini sekrecionet e gojës;
Sigurohuni që rrugët e tyre të frymëmarrjes janë të qarta dhe të hapura;
Mos i jepni atyre asgjë për të ngrënë ose për të pirë.
