San Marzano di San Giuseppe është një fshat unik i arbëreshëve shqiptarë në Itali, ku traditat e tyre janë ende gjallë. Kjo komunë në provincën e Tarantos është shtëpia e një bashkësie të madhe arbëreshe, që do të thotë se ata ruajnë gjuhën dhe kulturën shqiptare, shkruan Tirana Today. Kjo veçori rrjedh që nga shekullin i pesëmbëdhjetë ku arbëreshët ikën nga Shqipëria pas pushtimit turk të Ballkanit. Është grupi më i madh etno-linguistik në Itali që ka ruajtur zakonet dhe traditat me origjinë shqiptare. Këtu flasim gjuhën e arbëreshëve, një dialekt i lashtë shqiptar i cili është transmetuar nga një brez në tjetrin, ndërsa në qendër të qytetin qëndron busti i heroit Gjergj Kastriot Skënderbeu, heroi kombëtar shqiptar, raporton travel.fanpage.it.
Sot, San Marzano ende i ruan gjallë traditat e çmuara: është ngritur Zyra e Gjuhëve Komunale, e cila merret me studime, hulumtime, zgjerim e kulturës lokale dhe kontaktet me komunitetet e tjera italiane-shqiptare. Në vitet e fundit janë shfaqur grupe folklorike duke u përpjekur të mbrojnë identitetin e arbëreshe. Përveç kësaj, kurset e gjuhës shqipe dhe të kulturës gjithashtu mbahen të përbashkëta.
Hapja e një fabrike ka bërë që komuna të njihet në prodhimin e likerit. Për këtë është i njohur kryesit San Marzano. Familja Borsci, që erdhi nga Kaukazi, u zhvendos në Shqipëri dhe më pas, u transferua në Puglia, në San Marzano di San Giuseppe.
Giuseppe Borsci në 1840 zbuloi një recetë të lashtë të dhënë nga paraardhësit për të krijuar një liker me një shije misterioze dhe sensuale.
Qendra e San Marzanos është e qetë, e karakterizuar nga prania e ndërtesave interesante të adhurimit, siç është Kisha e Shën Karlos Borromeos dhe Kisha e Zojës së Sorroës. Në Piazza Madonna delle Grazie është galeria e artit “La Piazzetta”, e cila organizon ekspozita interesante personale dhe kolektive të artit, si dhe prezantime të librave dhe konferencave.
San Marzano është i famshëm për festën e kushtuar Shën Jozefit, shenjt mbrojtës i fshatit. E gjithë kjo fillon më 18 mars me ndezjen e një zjarri sugjestiv dhe vazhdon me ritin e gjunjëzimit të kalit para Shën Jozefit. TIRANA TODAY