Nga Skënder Minxhozi
Shikojeni foton më sipër. Janë infermiere në spitalit Mount Sinai West në Nju Jork, që kanë veshur thasë hedhurinash, për t’u mbrojtur nga infeksioni i koronavirusit në pavionet ku shërbejnë. Është një foto që bëri xhiron e botës në pak minuta, e që pasqyronte jo vetëm mungesën e materialeve sanitare bazë në sistemin shëndetësor amerikan, por edhe përmasën e paprecedent të pandemisë së koronavirus, e cila detyroi të vishen me thasë plehrash jo vetëm mjekët e infermierët e vendeve të botës së tretë, por edhe kolegët e tyre të vendeve shumë të pasura perëndimore.
Mungesa e materialeve bazë për të përballuar emergjencën koronavirus, ka qenë dhe vazhdon të jetë një sfidë ende e pazgjidhur për shumë sisteme shëndetësore të botës, nga Azia në Evropë, Amerikën Veriore dhe padyshim në kontinentet më të varfëra. Për të dhënë vetëm shembullim më flagrant, akoma sot, guvernatorët e disa shteteve të SHBA vazhdojnë të luftojnë publikisht me presidentin Trump, për mungesat e ventilatorëve, të shtretërve, maskave dhe veshjeve të specializuara. Mjaft shqiptarë që sot shërbejnë spitale e qendra shëndetësore në SHBA dhe Evropë, kanë dëshmuar për mediat shqiptare, se shpesh mungesat në paisje, janë normalja e ditës së tyre të punës.
Imagjinoni tani sesi paraqitet sfida e paisjeve mjekësore në këtë zallamahi infeksioni, për një vend të dobët, të varfër dhe të historikisht të pazotin për të pasur një sistem shëndetësor dinjitoz, si Shqipëria. Vendosini ato thasët e plehrave në foton e infermiereve amerikane, në kontekstin shqiptar të sapodalë nga tërmeti shkatërrues i nëntorit dhe që ka mbi krye institucione të dobëta, korrupsion endemik dhe biznes që fryhet me makina të shtrenjta e vila, por që fsheh lekët e trukon bilancet. Shtojini kësaj liste edhe disa dhjetra mijë njerëz të detyruar të mbyllen brenda, duke u privuar nga rrogat e tyre modeste, e do ta keni të qartë sfidën që luhet në spitalet shqiptare pas shpërthimit të pandemisë së Covid 19.
Prej kësaj teoreme të thjeshtë, del sesa snobe dhe e sforcuar tingëllon të kapesh këto orë, pas aferës së vjetër të maskave të skaduara. Të cilat nuk janë as sajesë, e as shpikje alla shqiptare, si puna e thasëve të plehrave të spitalit njujorkez. Shtete të ndryshme, mes të cilëve Austria dhe Kanadaja kanë pohuar se kanë përdorur, në emergjencë dhe në mungesë të stoqeve të rinj të maskave, edhe paisje mbrojtëse me datë të tejkaluar skandence. Dhe kjo, sipas ekspertëve të sektorit, nuk kompromenton mbrojtjen që sigurojnë vetë maskat nga viruset e bakteriet, por vetëm nuk jep garanci për sterilitetin e tyre brenda ambalazhit ku ndodhen.
Ekspozimi i personelit shqiptar ndaj infeksionit ka ndodhur dhe rastet me mjekë e asistentë të sëmurë kanë qenë jo të rralla. Me gjasë prej paisjeve të përdorura, por edhe të trajnimit të pamjaftueshëm dhe natyrës neglizhente që ne kemi si shqiptarë, kur vjen puna për të respektuar standarte e rregullore. Por kjo ka ndodhur edhe në Italinë fqinje, ku ka mijëra raste mjekësh e infermierësh të infektuar dhe 145 doktorë të vdekur, nga fillimi i pandemisë. Këtu tek ne për fat nuk ka pasur vdekje mes personelit mjekësor dhe kjo është një gjë e madhe.
Viktimat! Prej këtej rrjedh përmasa dhe pesha e çdo polemike që ngrihet mbi pandeminë aktuale. Nëse për një numër rrethanash nga më të ndryshmet, Shqipëria, shqiptarët dhe personeli heroik që po u shërben atyre, janë kursyer nga vdekja, siç nuk ka ndodhur në Itali, Spanjë, Francë, Britani e SHBA, e gjithë zhurma politike që shoqëron këtë kohë të çmendur, është vetëm një zukatje meskine politikanësh që luajnë për interesat e tyre.
Shqipëria nuk ka një fabul tragjike të Covid 19! Kjo është ajo që ka rëndësi sot, pas një muaji e gjysëm emergjence shëndetësore në vendin tonë. Nuk ka të sëmurë që enden rrugëve për një test, apo që vdesin të harruar në shtëpitë e tyre, nuk ka një dyndje nëpër spitalet e qendrat mjekësore, nuk ka as karvane makinash ushtarake me trupa të vdekurish.
Për sa kohë që kjo s’ka ndodhur, e që urojmë të mos ndodhë kurrë, çdo debat vjen dhe shkon pa lënë gjurmë. Akuzat për korrupsion është mirë të hetohen dhe fajtorët të dënohen me ashpërsinë më të madhe, nëse ka pasur shkelje dhe abuzim. Edhe debatet për testimet e mjekët e familjes janë krejt normale dhe të pranueshme. Por për shqiptarin e mbyllur brenda, e gjitha kjo periudhë krejt ekstreme dhe e vuajtur, ka deri tani një kuptim jo të vogël: jeta njerëzore po ruhet. Eshtë një sakrificë që nuk po shkon kot. E thonë shifrat, e thotë realiteti, sepse të vdekurit dhe të sëmurët nuk mund të fshihen. Në Kinë ndoshta po, por jo në Shqipërinë e vogël, ku çdo fqinj e di ç’ka gatuar për drekë familja përballë!
Nuk e dimë nëse nga kjo e keqe po na shpëton Zoti, rastësia apo qeveria. Dimë vetëm që deri tani kemi qenë të kursyer nga pasojat e një virusi që ka shkatërruar ekonominë e gjithë botës dhe ka shtrirë përtokë sistemet shëndetësore më të mira në botë, duke shkaktuar 182 mijë viktima. Ky është thelbi. Të tjerat janë pa rëndësi!
