Aderimi i Ballkanit Perëndimor është një investim në sigurinë dhe stabilitetin e BE, thotë Johannes Hahn, Komisioneri për Zgjerimin, në një intervistë me ‘Euractiv Gjermani’. Johannes Hahn ka qenë Komisioneri Europian për Politikat e Fqinjësisë dhe Negociatat e Zgjerimit që nga Nëntori 2014.
Cili vend në Ballkanin Perëndimor ka bërë përparimin më të madh në një vit?
E para dhe më e rëndësishmja është ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë, e cila ka kapërcyer një krizë të thellë politike përmes mjeteve demokratike. Vendi ka bërë përparim të konsiderueshëm në zbatimin e marrëveshjes së emrit me Greqinë dhe reformave prioritare, falë qeverisë së re pro-evropiane.
Është e rëndësishme të vihet në dukje përpjekjet e qeverisë së kryeministrit Zoran Zaev si pjesë e marrëdhënieve të mira të fqinjësisë. Arriti një traktat miqësie me Bullgarinë pas 27 vitesh përpjekje të pasuksesshme nën patronazhin e OKB-së, si zgjidhja e konfliktit me Athinën. Kjo marrëveshje historike shënon një hap të shquar drejt arritjes së perspektivave euroatlantike të vendit.
Suksesi i këtyre negociatave ende varet nga referendumi, rezultati i të cilit nuk është i sigurt. Prandaj i bëj thirrje të gjithë aktorëve politikë të punojnë në mënyrë konstruktive për një rezultat pozitiv dhe të mos rrezikojnë progresin për arsye thjesht politike. Kjo është e ardhmja e vendit, referendumi mbi marrëveshjen Maqedoni-Greqi mbi emrin e ri duhet të organizohet sa më shpejt që të jetë e mundur. Ratifikimi i marrëveshjes dhe një rezultat pozitiv i referendumit janë hapa thelbësorë drejt anëtarësimit në NATO dhe BE.
Shqipëria ka shkuar përpara, duke i befasuar vëzhguesit e saj …
Shqipëria ka bërë përparim në reformat prioritare, dhe në veçanti në një reformë ambicioze të gjyqësorit. Qeveria gjithashtu ka treguar unitet në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Tani duhet të dënojmë ‘koka’ ose trurin e këtyre grupeve. Ashtu si IRJM, Shqipëria kërkon të zgjidhë mosmarrëveshjet kufitare dhe në përgjithësi të mbajë marrëdhënie të mira me fqinjët e saj. Është ky progres që kanë bërë që Komisioni të rekomandojë hapjen e negociatave të pranimit për këto dy vende.
Po në lidhje me vendet e tjera në rajon?
Në përgjithësi, mund të thuhet se të gjitha vendet po avancojnë, edhe nëse ndodhin me shpejtësi të ndryshme. Mali i Zi dhe Serbia janë aktualisht në vendin e parë në drejtim të hapjes së kapitujve në negociatat e pranimit me respektivisht 31 dhe 14 kapituj të hapur, nga një total prej 35.
Kosova ka krijuar kushtet për liberalizimin e vizave, kështu që ne kemi qenë në gjendje të bëjmë një rekomandim pozitiv në këtë drejtim. Bosnja dhe Hercegovina ofroi përgjigje për listën e gjatë të pyetjeve të paraqitura nga Komisioni, një kusht për dhënien e statusit të vendit kandidat.
Strategjia e zgjerimit përfshin vitin 2025. Kjo datë është apo jo ende e largët për vendet që dëshirojnë të anëtarësohen në BE?
Absolutisht jo! Kjo datë treguese është e afërt, sepse reformat për të arritur standardet evropiane kërkojnë kohë. Nuk ka të bëjë vetëm me ndryshimet legjislative, por me aplikimin e tyre. Duke marrë parasysh proceset e ratifikimit dhe referendumet e kërkuara në disa vende, ne e kuptojmë se ky afat është edhe shumë ambicioz. Është gjithashtu e rëndësishme të mbani mend se cilësia është më e rëndësishme sesa shpejtësia!
Disa shtete anëtare shprehën skepticizëm në lidhje me rekomandimin e Komisionit për të hapur negociatat e pranimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë. Si keni ndërmend ta bindni Francën apo Holandën, për shembull, se ky zgjerim është i rëndësishëm për BE-në?
Përfshirja e Ballkanit Perëndimor është më e rëndësishme se kurrë, sidomos në kontekstin e një erozioni në rritje të një rendi botëror të bazuar në rregullat ndërkombëtare. Ky rajon është i rrethuar nga shtetet anëtare të BE dhe i përket Evropës nga këndvështrimi gjeografik, historik dhe kulturor. Prandaj është në interes të Bashkimit për të siguruar stabilitetin dhe prosperitetin e vendeve të saj në lagjen e saj të afërt.
Për mua, ka të bëjë me eksportimin e stabilitetit, jo për importimin e paqëndrueshmërisë. Në këtë kuptim, integrimi i Ballkanit Perëndimor është një investim në sigurinë dhe stabilitetin e Bashkimit. As nuk duhet harruar aspekti gjeostrategjik, për të mos i lënë vend një vendi tjetër që e synim këtë rajon.
Ndërsa Ballkani Perëndimor po zhvillohet pozitivisht, perspektivat evropiane të Turqisë duket se po pakësohen. A nuk është koha që të jesh realist në lidhje me perspektivën e Turqisë për anëtarësim?
Sipas mendimit tim, dhe nga këndvështrimi i shumicës së shteteve anëtare, ka kuptim të vazhdojmë dialogun me Turqinë. Sepse Turqia është dhe mbetet një fqinj i rëndësishëm nga pikëpamja gjeostrategjike. Bashkëpunimi në fushat me interes të përbashkët është mjaft logjik, siç tregon Marrëveshja e Refugjatëve, e cila funksionon sepse të dyja palët respektojnë zotimet e tyre. Në afat më të gjatë, mund të jetë e dobishme të mendohet për formatet e reja përtej negociatave të pranimit, të cilat Turqia nuk mund ose nuk do të përmbushë.
Burimi: euractiv.fr
Përshtati: Tirana Today
