Pakkush e di se amerikanët e gjetën krejt rastësisht anijen e mbytur “Titanic”. E vërteta është se, gjatë Luftës së Ftohtë, mbetjet e Titanic u zbuluan krejt rastësisht teksa ushtria amerikane kërkonte dy nëndetëse bërthamore të zhdukura.
Ngjarja u regjistrua në verën e vitit 1985. Ushtaraku amerikan Robert Ballard, ishte duke udhëhequr një ekspeditë sekrete për gjetjen e dy nëndetëseve bërthamore të marinës amerikane, të cilat ishin zhdukur, kur zbuloi mbetjet e Titanic. Misioni i vërtetë i Ballard ishte të gjente prova të mbytjes së nëndetëseve amerikane “USS Scorpion” dhe “USS Thresher”, të cilat u zhdukën në vitet 1960.
Kërkimi për dy nëndetëset bërthamore të zhdukura financohej nga qeveria amerikane dhe për këtë qëllim ishte kontraktuar anija kërkimore franceze “Le Suroit”, e cila në këtë kohë përdorte një metodë të avancuar skanimi të quajtur “SAR”.
Skaneri i anijes franceze e zbuloi anijen e famshme Titanic më 1 shtator 1985. Ushtaraku Robert Ballard, i cili ishte në krye të kësaj ekspedite, vetëm kohët e fundit ka zbuluar sekretin e madh. Sipas tij, ata nuk ishin aspak ne kërkim të anijes së famshme, por ajo u zbulua krejt rastësisht falë skanimit të fundit të detit.
Titanic, anija më e re dhe më luksoze e pasagjerëve për kohën u mbyt në veri të Oqeanit Atlantik, pasi u përplas në një ajsberg më 15 prill 1912.
Zyrtarisht mbetjet e saj u gjetën vetëm 73 vite pas mbytjes ndërsa ata që shkruan emrin në histori ishin pikërisht pjesëtarët e ekipit të udhëhequr nga Ballard.
Robert Ballard është oficer në pension i Marinës së Shteteve të Bashkuara dhe profesor i oqeanografisë në Universitetin e Rhode Island.
Profesor Ballard për herë të parë ka rrëfyer për televizionin “CNN” mënyrën se si ranë në gjurmët e Titanic, kur ishin duke “gjuajtur” për të gjetur të dhëna për fatin e dy nëndetëseve bërthamore amerikane të zhdukura gjatë viteve ’60 të shekullit të shkuar në kulm të acarimit të Luftës së Ftohtë mes Perëndimit dhe Bllokut Komunist të Lindjes, të kryesuar nga Bashkimi Sovjetik.
“Na u deshën vetëm tetë ditë për të gjetur anijen, ndërkohë që të tjerët kishin kërkuan gati dy muaj, pa e gjetur atë”, tha Ballard.
Në katër ditët e fundit, përpara se të përfundonte misionin e tij, Ballard realizoi edhe xhirimet nënujore të mbetjeve të Titanic.
Ai tha se ekipi përjetoi momente emocionale duke qenë se që të gjithë e njihnin mirë historinë e Titanic dhe humbjet katastrofike të jetëve njerëzore.
“Ne kuptuam se aty ishte varri i shumë personave, dhe e përjetonin këtë”, tha Ballard.
“Në u bëmë të matur, të qetë, të respektueshëm dhe ne u betuam se nuk do të marrim asgjë nga ajo anije, duke e trajtuar me një respekt të madh”, tha ai.
Vlerësohet se 2 mijë e 400 persona ishin duke lundruar me anijen “Titanic” kur ajo u largua nga porti i Southampton për në Nju Jork, dhe më shumë se 1 mijë e 500 prej tyre gjetën vdekjen. TIRANA TODAY
