Kohët e fundit, ka pasur sinjale për një bashkim të mundshëm mes Shqipërisë dhe Kosovës. Sinjale të tilla përmes deklaratave të ndryshme nga zyrtarët dhe analistët shqiptarë nga të dyja anët, kanë treguar se dy vende e pavarura, të cilat kanë të njëjtën origjinë, histori, gjuhë dhe kulturë kanë të drejtë të vendosin vetë për t’u bashkuar me njëra-tjetrën. Një e drejtë e tillë garantohet nga statuti i OKB-së, shkruan tsarizm.com.
Historia ka treguar se kjo është e mundur dhe e arsyeshme; Helmut Kohl bashkoi dy Gjermanit në vitin 1989 duke përdorur të njëjtin justifikim.
Analistët dhe politikanët ama janë të ndarë në dy mendime. Për shumicën, çështja shqiptare nuk është zgjidhur akoma. Kosova ende nuk ka identitet, edhe pse tani është një vend i pavarur. BE dëshiron të krijojë shtetin e Kosovës, por anëtarët e saj nuk e njohin të gjithë pavarësinë e saj. Kjo krijon një situatë të paqëndrueshme në Ballkanin Perëndimor. Kosova konsiderohet shtet “gjysmak”, për sa kohë që shumë nga vendimet e saj janë bërë nga subjektet ndërkombëtare. Liria e Kosovës është kushtëzuar gjithmonë. Kriza e identitetit është shfaqur edhe në flamurin e saj të fabrikuar, që nuk ka të bëjë aspak me identitetin shqiptar – shqiponja me dy koka të flamurit kuq e zi.
DISA FAKTE HISTORIKE
Në historinë evropiane, është e vështirë për të gjetur një vend tjetër që ka vuajtur shtypjen kombëtare si Kosova, megjithëse ja që ekziston. Ka pasur terrorizëm, dhunë, shfrytëzim fizik, likuidim dhe spastrim etnik të shqiptarëve të Kosovës nga toka e tyre pas kolonizimit serb. Skllavëria e Kosovës ishte qëllimi kryesor i Serbisë gjatë gjithë epokave.
Shqiptarët e Kosovës janë pasardhës të ilirëve; fisi i Dardanisë ishte një nga më të mëdhenjtë në Ballkanin qendror. Të dhënat arkeologjike, historike, kulturore dhe gjuhësore tregojnë qartë vazhdimësinë iliro-shqiptarëve.
Në shekullin VI-VII, sllavët, nën udhëheqjen e Stefan Nemanjës (1165-1195), u vendosën në Ballkanin Perëndimor dhe pushtuan Kosovën e sotme, plaçkitën dhe vranë popullin dhe u përpoqën të zhduknin çdo gjë vendase. Pushtimi osman në shekullin XIV solli ndryshime të rëndësishme në strukturat politike, ekonomike dhe shoqërore. Infrastruktura shtetërore u shkatërrua dhe Kosova, si dhe e gjithë Shqipëria, mbetën nën sundimin otoman për 500 vjet, deri në shpalljen e pavarësisë në vitin 1912. Gjatë asaj kohe një pjesë e madhe e popullsisë ndryshoi fenë e tyre me dëshirë, nga të krishterët në myslimanët, për të hequr qafe ndikimin serb. Por kjo ishte vetëm feja që ndryshoi, jo identiteti etnik shqiptar.
Vendimet e Takimit të Ambasadorëve në Konferencën e Londrës të vitit 1913 e lanë Kosovën jashtë kufijve të shtetit shqiptar. 67.75% e territorit shqiptar u nda midis Serbisë, Malit të Zi dhe Greqisë, duke zgjeruar kështu territoret e vendeve ortodokse të Ballkanit. 23,000 shqiptarë u vranë, 235 fshatra u shkatërruan, 120,000 shqiptarë u dëbuan nga Kosova, pastaj u vendosën në Shqipëri dhe Turqi.
Traktati Sekret i Londrës në vitin 1915 dëmtoi seriozisht sovranitetin e shtetit shqiptar, duke lënë jashtë territorit të saj në tërësi veri dhe jug. Konferenca e Paqes e vitit 1921 në Paris, përfundimisht la Kosovën jashtë Shqipërisë, por të paktën konferenca pranoi pavarësinë e Shqipërisë në vitin 1912, duke shmangur ndarjen e mëtejshme të territorit.
Pas Luftës së Dytë Botërore, kreu jugosllav Tito, vendosi që Kosova do të mbetet një rajon autonom i Jugosllavisë, duke u lejuar shqiptarëve të Kosovës disa të drejta, por kurrë nuk e bën atë Republikë, ashtu si ai me vendet e tjera të ish-Jugosllavisë. Pas vdekjes së Titos, situata në Kosovë u përkeqësua, pasi të drejtat u shkelën tërësisht. Situata solli luftën e viteve 1990, ndërhyrjen e NATO-s, dhe së fundi lirinë e Kosovës nga sundimi serb.
Pse ideja aktuale e një bashkimi të mundshëm të Shqipërisë dhe Kosovës ngriti shumë histerikë dhe duket se i tremb organizatat ndërkombëtare?
Sipas dijetarit të njohur kosovar, Rexhep Qosja, Shqipëria dhe Kosova po lëvizin drejt bashkimit, para se të hyjnë në Bashkimin Evropian. BE nuk do të lejojë dy vende anëtare të bashkohen ose të ndahen. Bashkimi nuk është thjesht dëshirë ose vullnet i Shqipërisë; është një çështje që hap rrugën për të zgjidhur çështje të tjera të rëndësishme për të dy vendet. Më pas, Shqipëria do të ketë përparim më të mirë politik, ekonomik, kulturor dhe arsimor. Mirëqenia e përbashkët dhe vlerat që sigurojnë identitetin e një vendi do të rriten.
Kryeministri i tanishëm i Shqipërisë, Edi Rama, që nga fillimi i vitit 2017, i dërgoi një mesazh të qartë BE-së: “Nëse shpresat tona të përbashkëta për t’u bashkuar me BE zhduken, bashkimi do të bëhet realitet”.
Brukseli mohoi një deklaratë të tillë, duke deklaruar se përpjekjet e reja për të rishkruar kufijtë e Ballkanit mund të sjellin konflikte të reja. BE-ja mban që Ballkani Perëndimor të ketë një perspektivë evropiane. NATO dhe BE kanë interesa strategjike në rajon dhe duan një Gadishull Ballkanik të qëndrueshëm. Edhe qytetarët e të dy vendeve duan një të ardhme të përbashkët euroatlantike.
Por sipas Rama dhe disa analistëve, bashkimi është një alternativë e mundshme kundër dyerve të mbyllura të BE. BE ka zgjeruar kriteret e pranimit, duke e bërë shumë të vështirë për të dy vendet të bashkohen në të ardhmen e afërt. Serbia e pengon rrugën e Kosovës drejt ndërkombëtarizimit të saj të plotë. Shqiptarët po bëhen gjithnjë e më shumë skeptikë për t’u bashkuar me BE-në, prandaj bashkimi i mundshëm. Kjo e kthen Ballkanin në një rajon gri, në të cilin aktorët e tjerë kanë një ndikim më të madh se BE, tha Rama.
Ata analistë që janë pak më pak të sigurt, mendojnë se problemet e brendshme të të dy vendeve do të jenë pengesë për arritjen e një qëllimi të tillë. Bashkimi klasik është ende i pamundur. Shqipëria dhe Kosova duhet të bëhen vendet demokratike së pari dhe të zgjidhin problemet e tyre me vendet fqinje, pastaj të konsiderojnë një bashkim.
Media serbe ka përmendur kohët e fundit se përfaqësuesit nga Shqipëria dhe Kosova kanë deklaruar unifikimin e tyre kombëtar përmes deklaratave të ndryshme, si ajo e hapjes së kufijve midis dy vendeve. Slogani i fundit i takimit të përbashkët midis dy qeverive “Një komb, një ëndërr” dhe gjithashtu shpallja e 28 nëntorit, Dita e Pavarësisë së Shqipërisë, si një festë kombëtare në Kosovë, do të thotë një zile telefonike për serbët.
Pra, duket se shumica kanë frikë nga bashkimi i mundshëm i Shqipërisë dhe Kosovës. A është Shqipëria e Madhe kaq e frikshme për Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë? Në një kohë kur disa rajone po kërkojnë ndarje nga atdheu i tyre, ideja e ribashkimit duhet të tingëllojë e saktë dhe të mos trembë askënd. TIRANA TODAY
