Tirana Today
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing
No Result
View All Result
Tirana Today
No Result
View All Result
Home Stil Kuriozitete

Historia e inflacionit dhe faktet që duhet të dini mbi të

8 vjet ago
in Kuriozitete, Stil, Të Gjitha
Historia e inflacionit dhe faktet që duhet të dini mbi të

Termi “inflacion” rrjedh nga fjala latine ‘inflare’ që do të thotë “hedhur ose fryrë”, dhe është përdorur për herë të parë në një kuptim monetar për të përshkruar “një rritje të sasisë së parave” në vitin 1838. Ende sot ekonomistët debatojnë mbi përkufizimin e inflacionit, por në përgjithësi bien dakord se ai nënkupton një rritje të vazhdueshme të çmimeve, në një kohë që bie vlera e parave.

Hiperinflacioni që goditi Gjermaninë në vitin 1920, shkaktoi trazira të mëdha sociale. Fuqia blerëse e parasë ra aq shumë sa që monedha gjermane, marka, u bë më e lirë se sa drutë e zjarrit. Hitleri fajësoi hebrenjtë për spiralen e inflacionit, çka i hapi rrugë Holokaustit.  Historianët kanë vënë në dukje se lufta dhe inflacioni shkojnë dorë për dore. Çdo luftë në shekullin XX, ka shkaktuar një inflacion të lartë.

Kartëmonedha kombëtare në Zimbabve, dollari zimbabvian, mban aktualisht rekordin botëror për numrin më të madh të prerjes së tij 100 mijë miliardësh (100.000.000.000.000).  Hungaria mban rekordin historik për kartëmonedhën me prerjen më të madhe të emetuar ndonjëherë, por ajo nuk kishte të shënuara të gjitha zerot, ndërsa shuma citohej me shkrim. 

Gjatë hiperinflacionit të pas Luftës së Dytë Botërore, sërish Hungaria regjistroi rekordin e rritjes më të shpejtë të inflacionit mujor me 41.900 trilionë për qind (41.900.000.000.000.000) për muajin korrik të vitit 1946, çka do të thoshte se çmimet në treg qenë dyfishuar çdo 13 orë e gjysmë.  Vendi i parë që përjetoi hiperinflacionin në shekullin XXI është Zimbabve. Në vitin 2008, një copë bukë kushtonte plot 1.6 trilionë dollarë zimbabvianë. Zyrtarët në Zimbabve, bënë përgjegjës për këtë situate dramatike rritjen e çmimit global të ushqimit si dhe sanksionet ndërkombëtare.

Historianët përmendin inflacionin e lartë, si shkaktarin kryesor të rënies së Perandorisë së lashtë Romake.  Kombeve të cilat përdorën standardin e arit në formën e kursimeve, gjatë shekullit XIX dhe deri në vitin 1914, u prekën pak ose aspak nga tendencat inflacioniste. Edhe në Shtetet e Bashkuara ndikimi i inflacionit ka qenë i madh. Në vitin 1930, një shtëpi kushtonte mesatarisht 3.845 dollarë. Në vitin 2013, një shtëpi në SHBA kushtoi mesatarisht 289.500 dollarë.

Përshtati për Tirana Today, Alket Goce 

Tags: Hiperinflacionihistorianetinflacioni

TË LIDHURA

Mes maleve, takova dhimbjen dhe forcën
Aktualitet

Mes maleve, takova dhimbjen dhe forcën

22:44 | 14/10/2025
Përdorimi i telefonit në errësirë totale, mund të të dëmtojë sytë përjetësisht
Kuriozitete

Përdorimi i telefonit në errësirë totale, mund të të dëmtojë sytë përjetësisht

22:44 | 13/10/2025
Unaza inteligjente e Samsung fryhet dhe i ngec në gisht, YouTuberi humb fluturimin dhe përfundon në spital
Bota

Unaza inteligjente e Samsung fryhet dhe i ngec në gisht, YouTuberi humb fluturimin dhe përfundon në spital

14:56 | 06/10/2025
Next Post
Jep dorëheqjen nga Gjykata Kushtetuese gjyqtari Vladimir Kristo

Jep dorëheqjen nga Gjykata Kushtetuese gjyqtari Vladimir Kristo

Ja sa kushtojnë Berisha, Strakosha dhe Hysaj në serinë A

Ja sa kushtojnë Berisha, Strakosha dhe Hysaj në serinë A

Berisha denoncon: Turisti pa ndihmë, në mëshirë të fatit

Berisha denoncon: Turisti pa ndihmë, në mëshirë të fatit







JU REKOMANDOJMË

Shkarkime dhe emërime, Rama bën ndryshime në qeveri

Shkarkime dhe emërime, Rama bën ndryshime në qeveri

16:54 | 15/10/2025
ChatGPT shuan kuriozitetin e serbëve, parashikon rezultatin ndaj Shqipërisë

ChatGPT shuan kuriozitetin e serbëve, parashikon rezultatin ndaj Shqipërisë

17:05 | 11/10/2025
Makina merr flakë në lëvizje në aksin Librazhd–Prrenjas, shpëton drejtuesi

Makina merr flakë në lëvizje në aksin Librazhd–Prrenjas, shpëton drejtuesi

22:36 | 14/10/2025
LIVE Shqipëri-Jordani 1-1

LIVE Shqipëri-Jordani 1-1

20:20 | 14/10/2025




TË FUNDIT

Miliona euro pasuri dhe biznese në ndërtim, familjarët e Adriatik Zotkaj nën lupë
Aktualitet

Miliona euro pasuri dhe biznese në ndërtim, familjarët e Adriatik Zotkaj nën lupë

by mirseda
22:50 | 15/10/2025
0

Po le ta shohim me radhë të gjithë kronologjinë e Adriatik Zotkajt, një i dënuar me pesë...

Kina ndalon fluturimet mbi Rusinë pas përplasjes me SHBA-në për hapësirën ajrore

Kina ndalon fluturimet mbi Rusinë pas përplasjes me SHBA-në për hapësirën ajrore

22:44 | 15/10/2025
Hamasi e konfirmon: Dorëzuam të gjitha pengjet që kishim “në dorë”

Hamasi e konfirmon: Dorëzuam të gjitha pengjet që kishim “në dorë”

22:04 | 15/10/2025
Vjen vala e acarit, IGJEUM paralajmëron stuhi dhe reshje të forta në gjithë vendin

Vjen vala e acarit, IGJEUM paralajmëron stuhi dhe reshje të forta në gjithë vendin

22:00 | 15/10/2025
Qeveria vendos tarifa për shërbime në e-Albania, ja sa paguajnë qytetarët dhe bizneset

Qeveria vendos tarifa për shërbime në e-Albania, ja sa paguajnë qytetarët dhe bizneset

21:50 | 15/10/2025
Tirana Today


© 2025 TiranaToday Dev By: Techzero1.com


© TIrana Today. All rights reserved.
Kontakt
EMAIL : redaksia@tiranatoday.com
Cel: +355694040005

Follow Us

Tirana Today

© TIrana Today. All rights reserved.
EMAIL : redaksia@tiranatoday.com
Cel: +355694040005
© 2025 TiranaToday Dev By: techzero1.com

Follow Us

No Result
View All Result
  • Fillimi
  • Kryesore
  • Aktualitet
  • Politikë
  • Ekonomi
  • Opinion
  • Rajoni
  • Bota
  • Showbizz
  • Sport
  • Kulturë
  • Kuriozitete
  • Teknologji
  • Vox Pop
  • Media Marketing

© 2025 TiranaToday Dev by : Techzero1.com