Kolegji i Apelimit është institucioni më i lartë i procesit të vetingut në Shqipëri. Në krye të këtij institucioni është vendosur juristja Natasha Mulaj.
Kryetarja e bordit ndërkombëtar të monitorimit, Genove Ruiz Kalavera ka përshëndetur në Twitter zgjedhjen e kreut të Kolegjit të Apelimit.
“Ndërtimi i institucioneve të vetingut vazhdon në Shqipëri, Kolegji Apelimit ka zgjedhur kreun,” shkruan Calavera.
Setting up of #vetting institutions continues steadily in ??:Appellate Chamber has elected a President! #justicereformAL @eu_near
— Genoveva Ruiz (@CalaveraRuiz) July 25, 2017
Një javë më parë, Komisioni i Pavarur i Kualifikimit zgjodhi si drejtues Gerta Tafën, pedagoge e së drejtës financiare dhe ish-sekretare e Përgjithshme e Dhomës Kombëtare të Përmbaruesve Gjyqësorë.
Edhe pse ligji Komisioni i Pavarur i Kualifikimit dhe Kolegji i Apelimit pritet të fillojnë punë në shtator, ligji i vetingut përballet akoma me një sfidë në Gjykatën Kushtetuese të ngritur nga dy shoqatat kombëtare të gjyqtarëve.
Kolegji i Apelimit përbëhet nga shatë anëtarë të zgjedhur nga parlamenti në muajin korrik. Ai është një nga institucionet kyçe të reformës në drejtësi, duke qenë që pritet ta japë verdiktin final mbi gjyqtarët dhe prokurorët që do t’i nënshtrohen procesit të vetingut.
Sipas padisë së dorëzuar më 1 qershor në Gjykatën Kushtetuese, dy shoqatat që përfaqësojnë interesat e lobit të gjyqtarëve, kërkojnë të shfuqizojnë një numër nenesh të ligjit të vetingut, të cilat rregullojnë kontrollin e pastërtisë së figurës së gjyqtarëve dhe prokurorëve për sa i përket lidhjeve dhe përfshirjes së tyre me krimin e organizuar.
Më konkretisht, shoqatat kërkojnë shpalljen si antikushtetuese të pikave në ligj që legjitimojnë mbledhjen e informacioneve nga dëshmitarë të mbrojtur të prokurorisë, nga përgjimet telefonike të kryera nga agjencitë ligjzbatuese apo nga dëshmi konfidenciale që mund të mbërrijnë në institucionet e vetingut nga oficerë apo agjentë të policisë gjyqësore.
Shoqatat kërkojnë gjithashtu që gjyqtarët dhe prokurorët e përfshirë në procesin e vetingut të kenë të drejtën të japin dorëheqjen në çdo kohë, duke sjellë si rrjedhojë ndërprerjen e kontrollit. Sipas ligjit për “rivlerësimin kalimtar”, kjo e drejtë ka skaduar tre muaj pas hyrjes në fuqi të tij.
Pretendimet e dy shoqatave të gjyqtarëve hidhen poshtë si të pabazuara nga Kuvendi i Shqipërisë, i cili përmes një argumentimi të gjatë i kërkon Gjykatës Kushtetuese që të rrëzojë tërësisht kërkesën.