Nga Bernard Guetta, “Internazionale”/Janë tri vende, që nuk mund të jenë më të ndryshme nga njëra-tjetra. Hungaria e vogël e krishterë, numëron më pak se 10 milionë banorë. Turqia, myslimane, ka një popullsi prej rreth 83 milionë banorësh. Federata Ruse, me shumicën e popullsisë të krishterë, ka 153 milionë banorë.
Teorikisht të tria vendet, nuk duket se kanë ndonjë gjë të përbashkët. Pra, pse atëherë po shkaktojnë kaos në rendin ndërkombëtar?
Hungaria dhe Turqia
Hungaria, një vend anëtar i Bashkimit Evropian ndodhet sot në një kurs përplasjeje me të gjitha vlerat e Bashkimit Evropian, nga i cili nuk mund të përjashtohet, pasi duke filluar nga Polonia, vendet e tjera të BE-së që vijnë nga ish blloku Sovjetik, ndajnë refuzimin e Budapestit për çdo lloj sovraniteti evropian.
Turqia, një vend anëtar i NATO-s që në fillimet e viteve 1950, vazhdon të afrohet më tej me Rusinë, nga e cila blen armë, në një kohë që po rrezikon gjithnjë e më shumë të përballet ushtarakisht në Siri me Shtetet e Bashkuara apo Francën për çështjen e kurdëve, të vënë në shënjestër nga Ankaraja, por të cilët perëndimorët i kanë mbështetur, për të mposhtur grupin ekstremist të Shtetit Islamik.
Rusia
Sa i përket Rusisë, ne e dimë se si janë gjërat. Mbetet të shihet se çfarë i bën këto tri vende shkakun e kaq shumë problemeve. Përgjigjja, është se të tria janë duke vuajtur nga dhimbja e humbjeve territoriale. Në fund të Luftës së Parë Botërore, Hungaria humbi më shumë se dy të tretat e territorit të saj.
Në të njëjtën epokë, Turqia humbi atë që kishte qenë një nga perandoritë më të mëdha të historisë, Perandorinë Osmane. Nga ana tjetër, Rusia humbi 30 vjet më parë Evropën Qendrore të pushtuar nga Stalini, dhe perandorinë që Carët kishin ndërtuar gjatë shekujve.
Sot, Hungaria ëndërron të rikthehet në madhështinë e së kaluarës, duke kultivuar nacionalizmin e popullatave hungareze që jetojnë në territoret e humbura. Pasi u përpoq më kot të rifitojë kufijtë e saj perandorake përmes një projeksioni ekonomik dhe politik, Turqia dëshiron të parandalojë që kurdët sirianë të fitojnë pavarësinë, nga frika se kjo mund të ushqejë separatizmin e kurdëve turq.
Së fundmi, Rusia dëshiron të krijojë një protektorat në vendet që dikur qenë pjesë e perandorisë së Carit. Në thelb, Hungaria, Turqia dhe Rusia kanë të përbashkët faktin, se nuk e kanë pranuar ende që nuk janë më ato që ishin dikur.
PËRSHTATI TIRANA TODAY
