Stacioni televiziv britanik, Sky News ka parë dokumente të reja që detajojnë planin e diskutueshëm të Italisë për të dërguar azilkërkues në Shqipëri, duke treguar se plani është shumë më pak radikal sesa vetë propozimi i Mbretërisë së Bashkuar për të dërguar njerëz në Ruanda. Marrëveshja italiane, e shpallur nga kryeministri Giorgia Meloni së bashku me liderin shqiptar Edi Rama, tha se deri në 3,000 azilkërkues mund të dërgohen në Shqipëri çdo muaj, pasi janë shpëtuar fillimisht nga anijet italiane, si rojet bregdetare apo policia.
Njoftimi nuk iu përgjigjej pyetjeve kryesore, të tilla si çfarë do të ndodhte me njerëzit pasi të vendoseshin kërkesat e tyre për azil. Por dokumentet e brendshme që televizioni britanik thotë se ka parë tani u përgjigjen këtyre pyetjeve. Ata e bëjnë të qartë se, ndryshe nga plani i Mbretërisë së Bashkuar për Ruandën , marrëveshja e përbashkët mbulon vetëm periudhën gjatë së cilës po shqyrtohen aplikimet e tyre dhe një periudhë të shkurtër më pas.
Nëse një migranti i jepet azil, atëherë personi do të çohej në Itali për të filluar një jetë të re. Plani i Mbretërisë së Bashkuar, në të kundërt, përcakton që një azilkërkues i suksesshëm do të detyrohej të qëndronte në Ruandë.
Marrëveshja italiane thotë gjithashtu se nëse rezulton e pamundur të dërgohet dikush në vendin e origjinës, atëherë ata do të kthehen sërish në Itali pas një periudhe të caktuar kohe, që besohet të jetë 40 ditë. Marrëveshja u ra dakord drejtpërdrejt mes zonjës Meloni dhe zotit Rama.
Sky News shkruan se dy zëvendëskryeministrat e zonjës Meloni, Antonio Tajani dhe Matteo Salvini, nuk ishin në dijeni të marrëveshjes deri pak para shpalljes së saj. Italia do të paguajë për ndërtimin e qendrave të përpunimit dhe gjithashtu do të ndajë një fond prej 100 milion € për të mbuluar çdo kosto që Shqipëria mund të ketë.
Është rënë dakord gjithashtu që numri i përgjithshëm i emigrantëve të strehuar në këto qendra të mos shkojë mbi 3000. Dokumenti i marrëveshjes bën të qartë se synon të promovojë “bashkëpunimin dypalësh në të gjithë sektorët” në dritën e “aderimit të Republikës së Shqipërisë në Bashkimin Europian”.
Shqipëria është vend kandidat për t’u anëtarësuar në BE, pasi ka aplikuar për herë të parë në vitin 2009. BE-ja ka kërkuar më shumë detaje për planin për dërgimin e emigrantëve në Shqipëri, pas pyetjeve nëse respekton ligjin evropian. Tajani ka këmbëngulur se po, ndërsa Elly Schlein, kreu i Partisë Demokratike të opozitës, e quajti atë “një shkelje të hapur të ligjit ndërkombëtar dhe evropian”. Meloni thuhet se po planifikon të udhëtojë në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, në pranverë dhe dëshiron që kampi i parë të hapet në maj 2024, pak para zgjedhjeve evropiane.
