Mbi 1800 shqiptarë që vuajnë dënimin në burgjet italiane do të kenë mundësi të njihen me të drejtat e tyre me një manual në gjuhën shqipe.
Informacione të sakta e të thjeshta mbi normat administrative e penale si dhe mbi të drejtën e emigracionit për personat e privuar nga liria personale e që vuajnë dënimin në burgjet italiane është objektivi i këtij udhëzuesi informativ në gjuhën shqipe i shpërndarë së fundmi në burgjet italiane.
Një udhëzues i përgjithshëm mbi të drejtat e të burgosurve është hartuar për herë të parë nga Ministria e Brendshme Italiane më 2021 e së fundmi është hartuar kjo shtojcë speciale enkas për të burgosurit e huaj dhe përkthimi i tij në gjuhën shqipe.
Ai është i ndarë në shtatë kapituj në të cilët hulumtohen tema të ndryshme përmes një sërë pyetjesh dhe përgjigjesh mbi çështje kryesore me interes për të burgosurit e huaj: nga të drejtat e tyre lidhur me lejen e qëndrimit deri te mbrojtja ndërkombëtare, nga përfitimet e burgut te e drejta e komunikimit. me jashtë, nga disiplina e dëbimeve te riatdhesimi i asistuar dhe mundësia e transferimit në shtete të tjera.
Në Itali të burgosurit shqiptar janë ndër më të shumtit në numër ndër të huajt që vuajnë dënimin nga drejtësia italiane.
Ata renditen të tretët në klasifikimin e bërë nga Ministria Italiane e Drejtësisë e cila sapo ka publikuar raportin e fundit mujor me të dhëna të përditësuar deri më 31 maj 2023, e shqiptarët përbëjnë rreth 10.2% të numrit të përgjithshëm të të burgosurve të huaj në burgjet italiane, pas atyre me origjinë rumune e marokene.
Aktualisht në burgjet italiane vuajnë dënimin 1828 të burgosur shqiptarë meshkuj e 20 femra. Numri më i lartë i të burgosurve shqiptarë gjendet në rajonet e Lombardisë, Toskana e Lazio. Totalisht janë 18 643 të burgosur të huaj në Itali ndërsa numri i përgjithshëm i të burgosurve përfshirë dhe ata italianë është 51 153.
Ndërsa të burgosur kosovarë janë 71 meshkuj e 2 gra.
Të burgosurit e huaj mes të cilëve shqiptarë e kosovarë përbëjnë rreth 30% të numrit të përgjithshëm të të burgosurve e kriminaliteti i të huajve mbetet një debat e sfidë e fortë në institucionet italiane të sistemit të drejtësisë.
Mbi popullimi i burgjeve mbetet një problematikë madhore e sistemit penitenciar e në fund të vitit 2022 Italia shënonte 5000 mijë të burgosur më shumë se sa kapaciteti i burgjeve në nivel kombëtar e kushtet e të drejtat e të burgosurve janë bërë shpesh objekt procesesh gjyqësore dhe me masa administrative në nivel evropian.
Media italiane kanë sjellë në vëmendje dhe shembullin e Danimarkës e cila ka financuar 15 milionë euro për përdorimin e 300 qelive burgu në Gjilan të Kosovës e mendohet si një alternativë studimi në rast se sistemi penintenciar italian do të vazhdoj të regjistroj problematika madhore. Qeveria Italian po punon dhe në fushën e marrëveshjeve dypalëshe me vende të ndryshme për ekstradimin e tyre e vuajtjen ne dënimin në vendet e origjinës.
Manuali i përkthyer në gjuhën shqipe është komentuar si një fakt pozitiv në fushën e së drejtave të të burgosurve të huaj, I realizuar falë bashkëpunimit midis Shoqatës për Studime Juridike mbi Imigracionin (ASGI APS), Studios Ligjore të Burgjeve dhe të Drejtave të Departamentit Juridik të Universitetit të Torinos dhe Zyrës së Garantuesit të të drejtave të personave të privuar nga liria. manuali përmban informacion mbi të drejtën e qëndrimit në Itali, i cili është thelbësor për njohuritë, rinovimin dhe ruajtjen e pozicionit të rregullt në territor, në mënyrë që të ketë efektivitet aksesi, e të njoh të drejtat e lidhura me statusin e tij të burgut.
Ky udhëzues u krijua si një shtojcë e “Udhëzuesit për personin e privuar nga liria personale” për të gjithë të burgosurit. Të dy udhërrëfyesit u drejtohen kryesisht të burgosurve, por mund të jenë gjithashtu një mjet i vlefshëm orientues për të gjithë operatorët që punojnë në burgje për arsye të ndryshme.
