Përmes një dekreti që pritet të debatohet gjatë, presidenti i Republikës, Bajram Begaj vendosi të mërkurën që zgjedhjet e pjesshme në Bashkinë e Tiranës dhe 5 bashki të tjera të vendit të zhvillohen më 9 nëntor, pa marrë parasysh një ankim të regjistruar në Gjykatën Kushtetuese kundër shkarkimit të Erion Veliajt nga Këshilli i Ministrave.
Sipas dekretit, zgjedhjet e pjesshme do të mbahen në datën 9 nëntor në Tiranë, Vlorë, Berat, Mat, Tepelenë dhe Cërrik.
Bashkë me dekretin, presidenti Begaj shpërndau edhe një sqarim publik për rastin e Tiranës, ku interpreton shkarkimin e kryebashkiakut Veliaj dhe bën një kapërcim juridik që sugjeron se ankesa e tij duhej të ishte drejtuar në Gjykatën Administrative dhe jo në Gjykatën Kushtetuese.
Sipas Begajt, nga praktika dokumentare e çështjes rezulton se Këshilli i Ministrave ka referuar si kuadër ligjor për shkarkimin pikën c të nenit 62 të ligjit “Për vetëqeverisjen vendore” mbi “mosparaqitje në detyrë për një periudhë 3-mujore të pandërprerë’
Kjo shton Begaj, “përbën rast të ndryshëm nga shkarkimi për shkelje të rënda të Kushtetutës ose të ligjeve” që parashikon neni 115 i Kushtetutës, gjë që do të thotë se për VKM nr.539, datë 25.09.2025 nuk zbatohet juridiksioni kushtetues për të drejtën e ankimit, por juridiksioni gjyqësor administrativ”.
Duke ndjekur këtë arsyetim, Presidenti thotë se verifikoi vetëm nëse ka një ankimim apo vendim pezullimi ndaj vendimit të qeverisë në Gjykatën Administrative.
Sipas Kushtetutës dhe ligjit për “Vetëqeverisjen Vendore”, një kryetar bashkie i zgjedhur mund të shkarkohet nga Këshilli i Ministrave për shkelje të rënda të Kushtetutës dhe ligjeve, kur dënohet me vendim të formës së prerë ose kur nuk paraqitet në detyrë për një periudhë 3-mujore.
Por Kushtetuta i jep zyrtarit të zgjedhur të drejtën që të ankohet për shkarkimin në Gjykatën Kushtetuese, gjë që pezullon automatikisht vendimin e Këshillit të Ministrave deri në shqyrtimin e ankesës.
E pyetur nga BIRN se pse nuk ishte marrë parasysh ankimi i Veliajt në Kushtetuese, Presidenca nuk komentoi duke sugjeruar se argumentet juridikë ishin ezauruar në njoftim.
Pas shpalljes së dekretit, Partia Demokratike e akuzoi presidentin Begaj se kishte bërë shkelje të rëndë të Kushtetutës dhe se kishte rrënuar autoritetin e Gjykatës Kushtetuese. Sipas kreut të grupit parlamentar të PD-së, Gazmend Bardhi, presidenti i kishte futur zgjedhjet në Tiranë në një ngërç kushtetues.
“Juridiksionin e shqyrtimit të ankimit ndaj VKM-së së shkarkimit nuk e cakton Edi Rama në relacion, por Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë. Një mandat kushtetues nuk mund të ndërpritet veçse për shkaqet e parashikuara shprehimisht në Kushtetutë dhe kjo i nënshtrohet kontrollit kushtetues,” tha Bardhi, ndërsa shtoi se “Edi Rama ka marrë peng Bajram Begajn”.
Veliaj u arrestua më 10 shkurt, pasi Prokuroria e Posaçme deklaroi se kishte zbuluar një skemë korrupsioni ku bashkia e drejtuar prej tij dhe biznesmenë që fitonin tendera në bashki ushqenin me para një rrjet kompanish dhe organizatash jo-fitimprurëse të drejtuara nga bashkëshortja e Veliajt, Ajola Xoxa.
Shkarkimi i Veliajt, që shihej deri pak muaj më parë si një figurë qendrore e Partisë Socialiste dhe pasardhës i Edi Ramës, u inicua pikërisht nga Rama që udhëzoi këshilltarët socialistë të bashkisë që të nisnin procedurën e shkarkimit, që u finanalizua me vendimin e qeverisë./ BIRN
