Dymbëdhjetë tabelat ishin baza ligjore legjislative për Kushtetutën republikane të Romës, që mbronin klasat punëtore nga dënimi arbitrar dhe trajtimi i tepruar nga elita qeverisëse (patricët).
Të krijuar rreth vitit 450 para Krishtit, tabelat ishin një kod që përcaktonte të drejtat dhe detyrimet e njerëzve në fusha të tilla si: martesa, divorci, varrimi, trashëgimia, prona dhe pronësia, plagosja, kompensimi, borxhi dhe skllavëria.
Dispozitat kryesore përfshinin vendosjen e terreneve të varrimit jashtë kufijve të mureve të qytetit, kontrollin e pronës, nëse palët e interesuara shpalleshin të çmendura, kujdestarinë e vazhdueshme të grave (duke kaluar nga babai tek burri), trajtimin e fëmijëve dhe të skllevërve (si pronë) dhe zgjidhjen e kërkesave për dëmshpërblim, për lëndimet e pësuara në punë.
Megjithëse fuqia e klasave sunduese nuk u kufizua nga plebejtë, dymbëdhjetë tabelat nuk u shfuqizuan kurrë – ata formuan gurin e themelit të ligjit romak deri në shekullin e 5 pas Krishtit. /bota.al
