Presidenti i Qipros, Nikos Christodoulides, ka shpjeguar në një intervistë ekskluzive për Euronews mënyrën se si kombi ishullor mesdhetar synon të ripërdorë korridorin e tij detar humanitar “Amalthea” për të ndihmuar në rindërtimin e ardhshëm të Gazës.
Ai zbuloi se Qiproja i ka paraqitur Presidentes së Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, një plan “shumë specifik” me gjashtë pika për rimëkëmbjen e Gazës, përpara takimit të liderëve të Bashkimit Evropian në Bruksel të enjten.
Sipas Euronews, propozimi i detajuar i Christodoulides është përgatitur për të mbështetur iniciativën më të gjerë të paqes me 20 pika të Presidentit të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, e bërë publike në fund të shtatorit.
Plani është diskutuar për herë të parë me udhëheqësit botërorë gjatë “Samitit të Paqes në Gaza” në Sharm-el-Sheikh në mesin e tetorit dhe parashikon ripërdorimin e korridorit “Amalthea” për të nxjerrë rrënojat nga territori dhe për të siguruar materiale për rindërtimin përfundimtar të Gazës.
Ky korridor detar humanitar, i krijuar fillimisht nga Qiproja në vitin 2024 me mbështetjen e vendeve perëndimore dhe arabe, kishte për qëllim ofrimin e ndihmës shpëtimtare për popullsinë e Gazës.
“Kur të jenë kushtet aty, rindërtimi duhet të fillojë. Dhe kjo është arsyeja pse pika e tretë e propozimit tonë është heqja e rrënojave dhe mundësimi i rindërtimit.
Ky është roli që Qiproja mund të luajë: zhvillimi i rrugëve detare për nxjerrjen e rrënojave dhe materialeve të ndërtimit që hyjnë në Gaza për të mbështetur rindërtimin”, deklaroi Presidenti Christodoulides në programin “The Europe Conversation”.
Ai theksoi se iniciativa “Amalthea” ishte një sukses në kohën e saj dhe se Qiproja është “gati që në këtë fazë, si përfaqësuese e Bashkimit Evropian në rajon, të japë rezultate edhe një herë”.
Duke folur për pozicionin strategjik të vendit të tij, Christodoulides tha se Qiproja është e gatshme të shfrytëzojë rolin e saj si një “urë lidhëse” midis BE-së dhe Lindjes së Mesme për të ndihmuar në ndërtimin e paqes dhe stabilitetit në rajon.
Nga janari 2026, Qiproja do të marrë presidencën gjashtëmujore të Këshillit të BE-së, duke i dhënë mundësi të ndikojë më shumë në përcaktimin e agjendës evropiane.
“Një nga prioritetet tona kryesore është ta sjellim Bashkimin Evropian më afër Lindjes së Mesme dhe Lindjes së Mesme më të madhe”, tha ai, duke nënvizuar pozicionin gjeografik të vendit: “Jemi gjysmë ore me fluturim nga Libani, 40 minuta nga Izraeli, 50 minuta nga Egjipti dhe Jordania, gjysmë ore nga Siria.”
Christodoulides theksoi rëndësinë e bashkëpunimit me të gjithë partnerët në rajon për të zbatuar planin e Presidentit Trump, duke kujtuar marrëdhëniet e ngushta diplomatike të Qipros si me Izraelin, ashtu edhe me Palestinën dhe vendet e tjera arabe.
“Plani ynë bazohet në marrëdhëniet tona të shkëlqyera me të gjitha palët e interesuara – Izraelin, partnerët arabë, Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara”, deklaroi ai.
Plani gjashtëpikësh i Qipros është ndërtuar mbi tre shtylla kryesore: ndihma humanitare, siguria dhe rindërtimi.
Ai përfshin mekanizma për ofrimin e ndihmës humanitare, kontrollin e “mallrave me përdorim të dyfishtë” – që mund të përdoren si në qëllime civile, ashtu edhe ushtarake – si dhe trajnimin e forcave palestineze të sigurisë.
Qiproja gjithashtu synon të ketë një rol aktiv në “forcën ndërkombëtare të stabilizimit” të propozuar nga Presidenti Trump, e cila do të ketë për detyrë çarmatimin e Hamasit dhe ruajtjen e rendit në Gaza.
Të gjashtë pikat e planit qipriot lidhen ngushtë me tetë elemente të planit më të gjerë 20-pikësh të Presidentit amerikan, që përfshin ndihmën humanitare, rimëkëmbjen ekonomike, rindërtimin dhe qeverisjen e ardhshme të Gazës.
Megjithatë, Presidenti Christodoulides paralajmëroi se rindërtimi mund të fillojë vetëm kur të jenë krijuar “kushtet e duhura politike”.
Ai theksoi se për momentin “nuk ekziston asnjë alternativë tjetër” ndaj planit të paqes së udhëhequr nga Presidenti Trump, faza e parë e të cilit është në zbatim të kujdesshëm.
Armëpushimi mes Izraelit dhe Hamasit hyri në fuqi më 10 tetor, megjithëse të dyja palët kanë akuzuar njëra-tjetrën për shkelje të tij.
