Komisioni Evropian ka bërë një lëvizje të rëndësishme në planet e tij për të ndaluar shitjen e automjeteve të reja me benzinë dhe naftë, duke lejuar që deri në vitin 2035, 90% e makinave të reja të jenë pa emetime të karbonit (zero emisione), duke zbutur objektivin origjinal të 100%.
Ky ndryshim i rregullave vjen pas një lobimi të fortë nga prodhuesit e makinave, veçanërisht në Gjermani, të cilët kanë shprehur shqetësime për kërkesën e ulët të tregut për automjete elektrike dhe frikën nga gjobat për mos arritjen e objektivave të CO₂.
Sipas planit të ri të Komisionit Evropian, automjetet e reja që do të shiten pas vitit 2035 duhet të përmbushin një kërkesë të re: 90% e tyre duhet të jenë pa emetime, ndërsa 10% mund të jenë makinave me motorë me djegie të brendshme, përfshirë hibride ose makina që përdorin biokarburante dhe karburante elektronike, të cilat janë sintetizuar nga CO₂ i kapur.
Kjo lëshim i rregullave është bërë për të shmangur penalitetet e mëdha që prodhuesit e makinave mund të përballen nëse nuk arrijnë të adaptohen me ritmin e kalimit në makinat elektrike. Shumë kompani kanë bërë kërkesa për fleksibilitet të mëtejshëm, duke theksuar nevojën për kohë dhe investime më të mëdha në infrastrukturën e karikimit dhe mbështetje për zhvillimin e makinave elektrike.
Përkrahësit e vendimit argumentojnë se ky ndryshim i rregullave është një mundësi për të siguruar një kalim më të qetë dhe të sigurt në një të ardhme pa emetime, duke mbajtur gjithashtu stabilitetin ekonomik dhe duke shmangur goditjen e sektorëve të automjeteve që janë ende larg gatishmërisë për kalimin në energjinë elektrike. Gjithashtu, ata shpresojnë se ky fleksibilitet do të ndihmojë në rritjen e prodhimit të biokarburanteve dhe karburanteve sintetike, të cilat mund të kompensojnë ndotjen nga makinat me motorë me djegie.
Në anën tjetër, kundërshtarët e këtij vendimi paralajmërojnë se kjo mund të vonojë kalimin e duhur drejt automjeteve elektrike, duke penguar objektivat e klimës të BE-së dhe duke lënë hapësirë për konkurrencën globale, veçanërisht nga tregje të tilla si Kina dhe Shtetet e Bashkuara, të cilat po investojnë masivisht në teknologjinë e makinave elektrike. Grupi i transportit të gjelbër T&E ka theksuar se kjo vendim mund të rrezikojë pozitat e BE-së si lider global në teknologjinë e pastër.
Në Mbretërinë e Bashkuar, ka një shqetësim të madh që BE-ja po zbut planet e saj, pasi vendi tashmë ka një afat të ngushtë për ndalimin e shitjes së makinave me benzinë dhe naftë deri në vitin 2030. Grupi i transportit të gjelbër ka paralajmëruar se Mbretëria e Bashkuar nuk duhet të ndjekë shembullin e BE-së dhe duhet të mbajë qëndrimin e saj të fortë në angazhimin për kalimin në energjinë elektrike.
Fiona Howarth, drejtoresha ekzekutive e Octopus Electric Vehicles, ka theksuar se çdo ulje e objektivave të Mbretërisë së Bashkuar do të dërgonte një “sinjal të dëmshëm” për investitorët dhe për industrinë e automjeteve, të cilët kanë bërë investime të mëdha duke u bazuar në angazhimet për një kalim të shpejtë në makinat elektrike.
Lëvizja e Komisionit Evropian për të zbutur planet për ndalimin e shitjes së makinave me benzinë dhe naftë pas vitit 2035 pasqyron një balancim të nevojës për të ruajtur ekuilibrin mes ambicieve të klimës dhe kërkesave të industrisë.
Ky vendim mund të ndihmojë për të siguruar që kalimi i Evropës në një të ardhme pa emetime të jetë më i qëndrueshëm dhe i realizueshëm, por mund të vonojë gjithashtu përparimin e duhur në drejtim të objektivave mjedisore.
Dhe ndërsa vendimi është i mirëpritur nga disa, ai ngre pyetje të mëdha për të ardhmen e industrisë së automobilave dhe për mënyrën se si BE-ja do të përballet me sfidat e konkurrencës globale në këtë sektor.
