Një ditë më parë inteligjenca ruse akuzoi Serbinë se i kishte shitur armatime Ukrainës, në luftën kundër ushtrisë së Vladimir Putin. Mediat raportuan një krizë në sfond në raportet mes dy vendeve, të njohura për aleancën historike mes tyre.
Ndërsa sot, një nga të përditshmet më të njohura serbe, Danas shkruan se “Rusia po ndihmohet me financime nga Perëndimi në luftën kundër Ukrainës”.
Sipas Danas, “ka të dhëna që tregojnë se Rusia vazhdon të fitojë miliarda nga eksportet e lëndëve djegëse fosile në vendet e Perëndimit, duke financuar kështu pushtimin e Ukrainës, luftë e cila ka hyrë në vitin e katërt”.
Gjithashtu, Danas i referohet edhe të dhënave të analizuara nga BBC ku theksohet se aleatët perëndimorë të Ukrainës i paguajnë Rusisë më shumë për hidrokarburet se sa i kanë dhënë ndihmë shtetit nën agresionin e Moskës.
Sa fiton Rusia nga Perëndimi?
Të ardhurat nga shitjet e naftës dhe gazit janë thelbësore për mirëmbajtjen e makinës ruse të luftës, shkruan Danas.
“Nafta dhe gazi përbëjnë pothuajse një të tretën e të ardhurave shtetërore të Rusisë dhe më shumë se 60 përqind të eksporteve të saj.
Pas pushtimit të shkurtit 2022, aleatët e Ukrainës vendosën sanksione mbi hidrokarburet ruse. SHBA-të dhe Britania e Madhe kanë ndaluar naftën dhe gazin rus, ndërsa BE-ja ka ndaluar importin e naftës bruto ruse nga deti, por jo të gazit.
Megjithatë, që nga 29 maji, Rusia kishte gjeneruar më shumë se 883 miliardë euro të ardhura nga eksporti i lëndëve djegëse fosile që nga fillimi i pushtimit në shkallë të gjerë, duke përfshirë 228 miliardë euro nga vendet e sanksionuara, sipas Qendrës për Kërkime mbi Energjinë dhe Ajrin e Pastër (CREA).
Pjesa më e madhe e kësaj shume, 209 miliardë euro, erdhi nga shtetet anëtare të BE-së.
Vendet e BE-së vazhduan të importonin gaz direkt nga Rusia derisa Ukraina ndërpreu tranzitin në janar 2025, dhe nafta bruto ruse vazhdon të transportohet nëpërmjet tubacioneve në Hungari dhe Sllovaki.
Gazi rus vazhdon të transportohet me tubacione në Evropë në vëllime gjithnjë e në rritje nëpërmjet Turqisë: të dhënat e CREA tregojnë se vëllimi i tij është rritur me 26.77 përqind në janar dhe shkurt 2025 krahasuar me të njëjtën periudhë në vitin 2024.
Hungaria dhe Sllovakia gjithashtu vazhdojnë të marrin gaz rus nëpërmjet Turqisë”, vijon artikulli i publikuar në median serbe.
Pavarësisht përpjekjeve të Perëndimit, të ardhurat e Rusisë nga lëndët djegëse fosile ranë vetëm me pesë përqind në vitin 2024 krahasuar me vitin 2023, me një rënie të ngjashme prej gjashtë përqind në vëllimet e eksportit, sipas të dhënave nga CREA (një agjenci e jashtme). Vitin e kaluar pati gjithashtu një rritje prej gjashtë përqind të të ardhurave nga eksporti i naftës bruto të Rusisë, me të ardhurat nga gazi i tubacioneve që u rritën nëntë përqind nga viti në vit.
Vlerësimet ruse thonë se eksportet e gazit në Evropë pritet të rriten deri në 20 përqind (agjenci e jashtme) në vitin 2024, me eksportet e gazit natyror të lëngshëm (LPG) që do të arrijnë nivele rekord. Aktualisht, gjysma e eksporteve të TPG-së të Rusisë shkojnë në BE, thotë CREA.
Shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Callas, thotë se aleanca nuk ka vendosur “sanksionet më të forta” ndaj naftës dhe gazit rus sepse disa shtete anëtare kanë frikë nga një përshkallëzim i konfliktit dhe sepse është “më e lirë në afat të shkurtër” t’i blesh ato.
Importet e gazit natyror të lëngshëm (LNG) nuk përfshihen në paketën e fundit të 17-të të sanksioneve kundër Rusisë të miratuara nga BE-ja, por ajo ka miratuar një plan për t’i dhënë fund importeve të gazit rus deri në fund të vitit 2027.
Të dhënat tregojnë se paratë që Rusia fiton nga shitja e lëndëve djegëse fosile kanë tejkaluar vazhdimisht shumën e ndihmës që Ukraina merr nga aleatët e saj.
Etja për karburant mund të pengojë përpjekjet perëndimore për të kufizuar aftësinë e Rusisë për të financuar luftën e saj.
May Rosner, një aktiviste e lartë në grupin e presionit Global Vincents, thotë se shumë politikëbërës perëndimorë kanë frikë se ulja e importeve të karburantit rus do të çojë në çmime më të larta të energjisë.
“Nuk ka asnjë dëshirë të vërtetë nga ana e shumë qeverive për të kufizuar në të vërtetë aftësinë e Rusisë për të prodhuar dhe shitur naftë. Ka shumë frikë se çfarë do të nënkuptonte kjo për tregjet globale të energjisë. Ekziston një kufi nën të cilin tregjet e energjisë do të ishin shumë të dëmtuara ose shumë të pabalancuara”, i tha ajo BBC-së./ Marrë nga Danas.rs
