Zyrtarë të lartë të Pentagonit kanë mbërritur në Ukrainë për të “diskutuar përpjekjet për t’i dhënë fund luftës” me Rusinë, ka njoftuar ushtria amerikane.
Siç shkruan BBC, ekipi, i udhëhequr nga Sekretari i Ushtrisë së SHBA-ve, Dan Driscoll, zhvilloi bisedime me kryeministren ukrainase Yulia Svyrydenko të enjten në mëngjes. Ata pritet të takohen me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky më vonë gjatë ditës.
Raportet që dolën të mërkurën sugjerojnë se SHBA-të dhe Rusia kanë përgatitur një kornizë të re të propozuar për t’i dhënë fund luftës, e cila kërkon lëshime të mëdha nga Ukraina, përfshirë dorëzimin e territoreve dhe zvogëlimin drastik të ushtrisë së saj.
Thuhet se plani është hartuar nga i dërguari i presidentit Donald Trump, Steve Witkoff dhe i dërguari special rus Kirill Dmitriev. As Uashingtoni dhe as Moska nuk e kanë konfirmuar zyrtarisht planin.
Megjithatë, Sekretari i Shtetit i SHBA-ve, Marco Rubio, shkroi në X se për të arritur një “paqe të qëndrueshme do të kërkohen lëshime të vështira, por të domosdoshme nga të dyja palët”.
Ai shtoi se SHBA po konsultohet me të dyja palët për të “zhvilluar një listë idesh të mundshme për t’i dhënë fund kësaj lufte”.
Ekipi i Driscoll është grupi më i lartë ushtarak që viziton Kievin që nga marrja e detyrës nga Trump në janar. Ai shoqërohet nga shefi i shtabit të ushtrisë gjenerali Randy George, komandanti kryesor i ushtrisë amerikane në Evropë gjenerali Chris Donahue dhe rreshteri kryesor i ushtrisë Michael Weimer.
Detajet e planit 28-pikësh Witkoff-Dmitriev dolën në dritë më shumë se tre javë pasi të dy burrat thuhet se kaluan tre ditë në takime në Miami, Florida.
Sipas burimeve të cituara nga Axios, Financial Times dhe Reuters, plani kërkon që Kievi të dorëzojë zonat e Donbasit që ende kontrollon, të zvogëlojë ndjeshëm madhësinë e forcave të armatosura dhe të heqë dorë nga shumë armë.
Zelensky ka përsëritur se nuk do të bëjë asnjë lëshim territorial ndaj Rusisë.
Ekipi i Dmitriev nuk pranoi të komentojë mbi raportet. BBC-ja gjithashtu ka kërkuar koment nga Shtëpia e Bardhë dhe përfaqësuesi i Witkoff.
Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha të enjten se kanë ndodhur “kontakte” me SHBA-të, por nuk ka “konsultime apo negociata” në zhvillim.
As zyrtarët evropianë dhe as ata ukrainas nuk besohet të kenë qenë të përfshirë në hartimin e propozimit të ri, duke nxitur frikën se ai mund të jetë në favor të Rusisë.
Shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, paralajmëroi se çdo plan duhet të përfshijë ukrainasit dhe evropianët, ndërsa ministri i jashtëm francez Jean-Noël Barrot tha se “ukrainasit nuk duan asnjë formë kapitullimi”.
Pas takimit me zyrtarët amerikanë, kryeministrja e Ukrainës nuk komentoi mbi planin e përfolur, por tha se vizita ishte “një mundësi për përfaqësuesit e administratës amerikane të vlerësojnë situatën në terren dhe të shohin pasojat e agresionit rus”.
Raportet për planin dolën të mërkurën, në të njëjtën ditë kur zyrtarët ukrainas thanë se të paktën 26 persona u vranë nga një sulm me raketa dhe dronë rusë në qytetin perëndimor të Ukrainës, Ternopil. Sipas Zelenskyt, 22 persona të tjerë rezultojnë të zhdukur.
Zelensky ndodhej në Turqi në kohën e sulmit në Ternopil, dhe raporte të pakonfirmuara ukrainase sugjeruan se ishin planifikuar bisedime me të dërguarin e Trump në Ankara, por u anuluan.
Nuk u përmend asnjë kornizë e propozuar kur sekretari i ushtrisë amerikane mbërriti në Kiev të mërkurën në mbrëmje. Zëdhënësi i ushtrisë, kolonel David Butler, tha vetëm se Driscoll dhe ekipi i tij ishin atje “në emër të administratës [Trump] për një mision faktmbledhës për të takuar zyrtarët ukrainas dhe për të diskutuar përpjekjet për t’i dhënë fund luftës”.
Një zyrtar ukrainas i tha CBS-it se bisedimet do të përqendrohen në situatën ushtarake në terren dhe në planet për një armëpushim të mundshëm.
“Presidentët Zelensky dhe Trump tashmë kanë rënë dakord për të ndalur konfliktin përgjatë vijave ekzistuese të përplasjes, dhe ka marrëveshje për dhënien e garancive të sigurisë”. Pas bisedimeve me sekretarin e ushtrisë, ministri i mbrojtjes Denys Shmyhal shkroi në X: “U përqendruam në hapat e ardhshëm për zbatimin e marrëveshjeve historike të mbrojtjes të arritura nga presidentët Zelensky dhe Trump”.
Kievi dhe aleatët e tij perëndimorë, përfshirë SHBA-të, kanë kërkuar një armëpushim të menjëhershëm përgjatë vijës së frontit, por Moska e ka përjashtuar këtë, duke përsëritur kërkesa që Ukraina i konsideron si kapitullim de facto.
Në fillim të këtij muaji, ministri i jashtëm rus Sergei Lavrov tha se parakushtet e Moskës për një marrëveshje paqeje, përfshirë dorëzimin e territoreve, kufizime të ashpra për madhësinë e ushtrisë ukrainase dhe neutralitetin e vendit, nuk kanë ndryshuar që kur Putin i paraqiti në vitin 2024.
Ndërkohë, një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë konfirmoi për BBC-në se i dërguari special për Ukrainën, Keith Kellogg, do të largohet nga posti në janar. Thuhet se ai vendosi që kjo do të ishte një përmbyllje natyrale e mandatit të tij, i cili kërkon miratim nga Senati pas 360 ditësh. Kellogg është parë si një mbështetës i rëndësishëm i Ukrainës në Shtëpinë e Bardhë, në një kohë kur Trump shpesh është perceptuar si më afër Rusisë në këtë konflikt.
