Aleksandër Pushkin është me siguri poeti më i dashur rus në vendin amë dhe jo vetëm, por ishte, ndërkohë, një person nevrik ose të paktën i ndjeshëm, sikurse dëshmohet nga shumë duele në të cilat ai mori pjesë, duke përfshirë edhe atë të fundit që çoi në vdekjen e tij, në 10 shkurt të vitit 1837. Dhe, pikërisht, për këtë të fundit, po ju sjellim disa detaje të cilat mund të mos i dinit.
- Sfida e dytë
Pushkini ishte një njeri impulsiv dhe u përfshi në shumë shumë sfida. Në fakt, dueli që i kushtoi jetën ishte i dyti lëshuar ndaj Georges d’Anthes, një zyrtar francez i Gardës ruse. Hera e parë ndodhi në nëntor 1836, kur i ra në dorë një poemë satirike anonime me titull “Çertifikata e një brinari”, e cila përmbante një aluzion të qartë për pabesinë e gruas së tij, Natalia Goncharova.
Në Shën Petersburg flitej se Car Nikolla kishte një dobësi për Goncharova-n, por, sigurisht që Pushkini s’mund të sfidonte autoritetin më suprem rus, dhe për këtë arsye zgjodhi opsionin e dytë të mundshëm sipas tij: d’Anthes-in. Megjithatë, francezi bëri një propozim martese ndaj Ekaterina Gončarova-s, motra e bashkëshortes së Pushkinit, prandaj u detyrua të anulojë duelin.
Gjithsesi, pas martesës, filluan të qarkullojnë sërish zëra dhe poeti i ri, duke menduar se çdo gjë e kish burimin te Baron Van Heeckeren, ambasadori holandez në Rusi dhe babai birësues i d’Anthes, i shkroi atij një letër shumë të ashpër. Komentet aspak elegante të Pushkinit ndaj ambasadorit dhe djalit të tij adoptiv, bënë që Heeckeren të njoftonte se dueli fillestar ishte ende i vlefshëm.
- Distancë e afërt
Dueli u zhvillua në Cërnaja Recka, në periferi të Shën Petersburgut dhe pati kushte shumë të ashpra. Në vendet e tjera evropiane, duelistët i qëllonin njëri-tjetrit në distanca prej 25-30 hapash, por në këtë rast distanca u vendos në vetëm 10 hapa. D’Anthes qëlloi i pari, dhe e plagosi Pushkinin rëndë në stomak. Ky i fundit ra përtokë, por ishte ende në gjendje të qëllonte, duke prekur dorën e djathtë të d’Anthes. Poeti vdiq dy ditë më vonë.
- Reagimi i perandorit
Duelet në Rusi qenë të ndaluara që nga koha e Pjetrit të Madh, ndaj dhe ai i Pushkinit u zhvillua në një vend të fshehtë. Dënimi për pjesëmarrje në një duel ishte shumë i ashpër, nganjëherë deri edhe me vdekje. Ndërsa ishte duke vdekur, Pushkini kërkoi që Nikolla të falte ndihmësin e tij, Konstantin Danzan, falë ndërhyrjes së mjekut të Carit. Megjithatë, Danzan u burgos për dy muaj.
Nikolla u përkujdes për familjen e poetit: pagoi borxhet e Pushkinit, urdhëroi që familjes t’i jepeshin 10.000 rubla, i arkordoi një pension gruas së ve dhe vajzave të saj, dhe i mori të bijtë e poetit në oborr si shoqërues. Cari i hoqi titullin ushtarak d’Anthes dhe e dëboi nga Rusia, së bashku me gruan e tij, kunatën e Pushkinit.
- Helena e Trojës ruse
Sipas disave, Natalia Goncharova ishte në një farë mënyre përgjegjëse për vdekjen e burrit të saj, përderisa nuk qe në gjendje apo nuk donte të ndalonte thashethemet që e përflisnin si dashnoren e d’Anthes. Poetja Anna Achmatova e quan atë “një bashkëpunëtore të Heeckeren-it në organizimin e duelit”, ndërsa Marina Cvetaeva shkroi: “Bukuri dhe asgjë tjetër, pa tru, pa shpirt, pa zemër, pa asnjë talent. Bukuri lakuriqe, që godet si një shpatë. Dhe ajo goditi”.
Pas Luftës së Dytë Botërore, dy nga letrat e d’Anthes, që datojnë në vitin 1836, u botuan në Paris. Në to, d’Anthes përshkruan pasionin e tij për “krijesën më të bukur të Shën Petersburgut”, duke shkruar se edhe ajo ndjente të njëjtën gjë. Gjithsesi, në letra është raportuar se ajo nuk u ndje asnjëherë e gatshme për t’u ndarë nga Pushkini.
- Pushkini duelist
Mendohet se Pushkini u përfshi në më shumë se 20 sfida dueli. Katër prej tyre u bënë duele të vërteta, ndërsa të tjerat u shmangën falë miqve të poetit. Pushkini ishte vetëm 17-vjeç kur lëshoi sfidën e tij të parë në duel. Mbeti i fyer, pasi xhaxhai i tij, Pavel Gannibal, i mori vajzën me të cilën ishte duke vallëzuar në një ballo. Megjithatë, të dy bënë shpejt paqe dhe dueli nuk ndodhi. Pushkini njihej si një gjuajtës ekspert, por nuk qëllonte i pari në duele, dhe arriti të përgjakë vetëm njeherë rivalin e tij: në duel me d’Anthes.
Përshtati për Tirana Today, Alket Goce