Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, i dërgoi të mërkurën mesazhe të drejtpërdrejta presidentit serb Aleksandër Vuçiç për ecurinë e vendit të tij drejt anëtarësimit në Bashkimin Europian.
“Tani është momenti që Serbia të bëhet konkrete në lidhje me anëtarësimin në unionin tonë,” tha shefja e Komisionit gjatë një konference për shtyp në Beograd, në kuadër të turit të saj në Ballkanin Perëndimor.
“Prandaj, duhet të shohim përparim në sundimin e ligjit, kornizën zgjedhore dhe lirinë e medias,” shtoi von der Leyen.
“E di që këto reforma nuk janë të lehta,” tha ajo. “Kërkojnë durim dhe këmbëngulje. Duhet të përfshijnë të gjitha pjesët e shoqërisë dhe spektrit politik. Por ia vlen përpjekja, sepse ju afron më shumë me qëllimin tuaj.”
Von der Leyen i kërkoi gjithashtu presidentit serb që të bashkohet me BE-në në vendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë. Beogradi ka refuzuar vazhdimisht të harmonizohet me bllokun në ndalimin e energjisë dhe mallrave ruse, veçanërisht pasi është pothuajse plotësisht i varur nga gazi rus.
“E vlerësoj që keni arritur 61 për qind të harmonizimit me politikën tonë të jashtme. Por nevojitet më shumë. Duam të mbështetemi te Serbia si një partnere e besueshme,” tha von der Leyen.
Serbia aplikoi për anëtarësim në BE në vitin 2009 dhe më pas mori statusin e vendit kandidat në vitin 2012, ndërsa hapi negociatat e anëtarësimit në vitin 2013. Që atëherë, 22 nga 35 kapitujt e kritereve të anëtarësimit janë hapur, por vetëm dy janë mbyllur përkohësisht.
Udhëheqja në këtë vend të Ballkanit Perëndimor është përballur me kritika të ashpra vitet e fundit. Protestat e shkaktuara nga shembja e çatisë së stacionit hekurudhor të Novi Sadit në nëntor të vitit të kaluar u shndërruan në një revoltë më të gjerë kundër korrupsionit, mungesës së llogaridhënies dhe rënies demokratike, që u përball me një reagim të dhunshëm nga policia.
Partia e Gjelbër Europiane kritikoi vizitën e shefes së Komisionit në Serbi, duke e quajtur “thellësisht të dënueshme që von der Leyen nderon Vuçiçin me një vizitë zyrtare pa asnjë rezervë të dukshme, ndërkohë që regjimi i tij ndalon në mënyrë të paligjshme studentë dhe anëtarë të opozitës dhe shtyp me dhunë protestuesit,” tha bashkëkryetarja e partisë, Vula Tsetsi, në një deklaratë.
Shtetet e Bashkuara vendosën javën e kaluar sanksione ndaj furnizuesit kryesor të naftës në Serbi, “Petroleum Industry of Serbia” (NIS), pasi është në pronësi kryesisht të “Gazprom Neft”-it rus.
Vuçiç u takua me presidentin rus Vladimir Putin në Pekin gjatë një samiti rajonal sigurie në shtator, duke ripohuar angazhimin e Serbisë për të blerë gaz rus dhe për ta rritur potencialisht sasinë.
“Që nga fillimi i krizës ukrainase, Serbia ka qenë në një situatë shumë të vështirë dhe nën presion të madh, por… ne do të ruajmë neutralitetin tonë,” tha Vuçiç, duke përdorur terminologjinë e Kremlinit për luftën kundër Kievit.
