Infeksioni është lidhur më herët me komplikacione kardiovaskulare, si sëmundjet e zemrës, por mënyra se si ndodh ky efekt nuk është plotësisht e qartë. Për të mësuar më shumë, Rosa Maria Bruno nga Université Paris Cité në Francë dhe kolegët e saj rekrutuan 2390 persona, me një moshë mesatare 50 vjeç, nga 16 vende, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA, midis shtatorit 2020 dhe shkurtit 2022.
Disa prej tyre kishin rezultuar pozitivë për SARS-CoV-2, virusi që shkakton covid-19, ose kishin antitrupa ndaj tij edhe pse nuk ishin vaksinuar, një shenjë se kishin qenë të infektuar. Të tjerët kishin rezultuar gjithmonë negativë për virusin dhe nuk kishin tregues të një infeksioni të kaluar.
Shëndeti i arterieve të tyre u vlerësua duke matur shpejtësinë me të cilën një valë presioni kalonte mes arteries karotide në qafë dhe arterieve femorale në këmbë. Kjo është një masë e ngurtësisë së arterieve, e cila rritet natyrshëm me moshën; arteriet më pak fleksibël rrisin rrezikun për sëmundje të zemrës.
Studiuesit zbuluan se tek gratë e përfshira në studim, një infeksion i njohur me SARS-CoV-2 lidhej me arterie më të ngurta. Kjo dukej se rritej paralelisht me ashpërsinë e infeksionit. Për shembull, gratë që u shtruan në spital me covid-19 kishin një “moshë vaskulare” rreth pesë vjet më të madhe se bashkëmoshataret e tyre të painfektuara, duke u rritur në 7.5 vjet tek ato që u pranuan në kujdes intensiv.
Studiuesit morën parasysh edhe faktorë të tjerë që mund të ndikojnë në ngurtësinë e arterieve, si duhanpirja dhe obeziteti.
Por asnjë nga këto efekte nuk u vu re tek burrat. Kërkimet e mëparshme sugjerojnë se gratë reagojnë më fort ndaj infeksioneve sesa burrat dhe janë më pak të afta ta zvogëlojnë përgjigjen imunitare, gjë që mund të çojë në inflamacion dëmtues. Bruno thotë se priste të shihte një ndryshim mes gjinive, por jo kaq të madh.
Zbulimet mund të hedhin dritë edhe mbi fenomenin e “covid i gjatë”, i cili duket më i zakonshëm tek gratë. Pas një kontrolli gjashtëmujor, ngurtësia e arterieve të grave ishte përmirësuar pak, por mbetej veçanërisht e lartë tek ato me komplikacione të vazhdueshme të lidhura me covid-19. “Këtu kemi treguar se ekziston diçka e matshme në enët e gjakut që përkon me simptomat e pacientëve me covid të gjatë,” thotë Bruno.
Është e mundur që disa nga njerëzit në grupin e painfektuar të kenë pasur pa e ditur një infeksion të lehtë, gjë që mund të ndikojë në vlefshmërinë e rezultateve.
Megjithatë, Vassilios Vassiliou nga University of East Anglia në Mbretërinë e Bashkuar thotë se studimi është i qëndrueshëm dhe mund të ndihmojë në identifikimin e njerëzve me covid të gjatë. “Ky është studimi i parë i madh ndërkombëtar me shumë qendra kërkimore që demonstron se covid-19 shoqërohet me përshpejtim të plakjes vaskulare,” thotë ai. “Gjetjet mund të kontribuojnë gjithashtu në një kuptim më të mirë të mekanizmave të sindromës post-covid-19, duke hapur potencialisht rrugën për ndërhyrje farmakologjike të shënjestruara.”
