Kryeministri Edi Rama ka dhënë një intervistë për Al Jazeera, ku ka folur për sigurinë në Evropë, luftën në Ukrainë dhe rolin e Bashkimit Evropian dhe NATO-s në rajon.
Rama është shprehur se Rusia nuk përbën rrezik për vendet anëtare të NATO-s, përfshirë Shqipërinë, duke theksuar se një sulm ndaj tyre do të ishte “krejtësisht marrëzi”.
Ai gjithashtu ka kritikuar mungesën e një plani të qartë paqeje nga ana e BE-së për konfliktin në Ukrainë dhe ka kërkuar më shumë angazhim diplomatik.
Sipas Ramës, shqiptarët “nuk kanë frikë” dhe vendi nuk ka arsye të ndiejë presion nga Rusia, ndërsa thekson se në Ballkan duhet të ketë më shumë vëmendje dhe siguri për stabilitetin e rajonit.
Artikulli i Al Jazeera:
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, e ka zbutur shqetësimin e Perëndimit se Rusia po përgatitet për konflikte të tjera në Europë dhe ka sugjeruar që Bashkimi Europian duhet të ketë një plan konkret paqeje për Ukrainën, në kohën kur Shtetet e Bashkuara po përpiqen të japin fund luftës.
Rama, duke folur për Al Jazeera në margjinat e konferencës “Berlin Global Dialogue” në fund të muajit të kaluar, tha se do të ishte “krejtësisht marrëzi” për ndonjë shtet të sulmonte anëtarët e BE-së ose të NATO-s.
“Rusia nuk do të sulmojë Shqipërinë dhe Rusia nuk do të sulmojë asnjë vend tjetër europian,” tha ai. “NATO është gati për çdo lloj agresioni. NATO nuk ka pse të ketë frikë nga askush apo nga asgjë, sepse është ushtria më e fortë në botë deri më tani.”
23 nga 27 vendet anëtare të BE-së janë anëtarë të NATO-s. Shqipëria është pjesë e NATO-s dhe është vend kandidat për BE që prej vitit 2014.
“BE-ja po provokohet shumë nga Rusia,” tha Rama. “Vendet që kufizohen me Rusinë po provokohen çdo ditë … BE-ja po e mbron veten dhe po mendon si ta mbrojë veten edhe më mirë.”
Që nga fillimi i shtatorit, disa vende europiane, përfshirë Poloninë, Finlandën, Letoninë, Lituaninë, Norvegjinë dhe Rumaninë, e kanë akuzuar Rusinë për një sërë inkursionesh të dyshuara me dronë. Tensionet u rritën më tej më 19 shtator, kur NATO tha se kishte ndaluar tre avionë luftarakë rusë MiG-31 të dyshuar për hyrje në hapësirën ajrore të Estonisë, një pretendim që Moska e mohoi.
Muajin e kaluar, shefi i inteligjencës së jashtme gjermane, Martin Jager, paralajmëroi ligjvënësit se, për të zgjeruar “sferën e ndikimit të saj më në perëndim të Europës”, Rusia “nuk do të ngurronte të shmangte një përballje të drejtpërdrejtë ushtarake me NATO-n nëse do të ishte e nevojshme.”
Moska ka hedhur poshtë akuzat se ka dërguar qëllimisht dronë në hapësirën ajrore europiane, duke fajësuar ato vende për nxitjen e histerisë.
Mungesa e një plani paqeje nga BE-ja “duket shumë e çuditshme”
Qeveria e Ramës ka qenë e zëshme në kritikën e saj ndaj pushtimit të plotë rus të Ukrainës dhe mbështet sanksionet e BE-së ndaj Moskës.
Por ai i tha Al Jazeera-s: “Fakti që BE-ja nuk ka një plan paqeje më duket shumë i çuditshëm.”
Ndërsa presidenti amerikan Donald Trump përpiqet të sigurojë një armëpushim midis Rusisë dhe Ukrainës, Rama tha se BE-ja duhet “të mendojë për të pasur diplomacinë e vet në veprim për të promovuar vizionin e vet të paqes.”
Ai gjithashtu sugjeroi që zyrtarët e BE-së duhet “të gjejnë një mënyrë për të folur me rusët” për t’i dhënë fund luftës.
Të hënën, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se nuk kishte parë ndonjë plan europian për t’i dhënë fund luftës, sipas agjencisë së lajmeve Interfax.
Rama deklaroi se Shqipëria, e cila nuk ka raportuar ndonjë shfaqje dronësh rusë, ndien pak presion pavarësisht incidenteve të dukshme, ndërkohë që vendet e Europës Lindore që kufizohen me Rusinë janë në gatishmëri të lartë sigurie.
“Unë jam shqiptar,” tha Rama. “Ne nuk kemi frikë … Nuk ka vend për armiqësi ruse në Shqipëri, sepse nuk ka simpati për Rusinë.”
Para shkeljeve të dyshuara të hapësirës ajrore, Moska prej kohësh ishte akuzuar për angazhim në “luftë hibride”, duke përdorur metoda jo konvencionale si sulme kibernetike apo fushata dezinformimi për të përçarë vendet e BE-së. Inkursionet me dronë, janë pjesë e kësaj taktike.
Ekziston frika se lufta e Rusisë mund të përhapet në Ballkanin Perëndimor, që përfshin, Shqipërinë, Bosnje-Hercegovinën, republikën e vetëshpallur të Kosovës, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë , një rajon me tensione të thella historike.
Më 22 tetor, kur Rama u prit nga homologu i tij britanik Keir Starmer së bashku me pesë liderët e tjerë të Ballkanit Perëndimor, kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar e quajti rajonin “djepin e Europës, vendin ku vihet në provë siguria e kontinentit tonë.”
Të gjashtë vendet janë në nivele të ndryshme negociatash me BE-në për anëtarësim, duke u përpjekur të reformojnë sektorë që nga gjyqësori deri te mirëqenia sociale për t’u bërë pjesë e bllokut.
Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, së fundmi ka vlerësuar përparimin e bërë nga Mali i Zi dhe Shqipëria.
Në Tiranë më 25 tetor, në një konferencë për shtyp krah Ramës, ajo tha se Shqipëria është në “rrugën e duhur drejt Bashkimit Europian”, duke shtuar se “ka pasur një përshpejtim të jashtëzakonshëm dhe mbresëlënës të ritmit që nga viti 2022.”
Rama pranoi, duke i thënë Al Jazeera-s se qëndrimi i BE-së ndaj vendeve të Ballkanit dhe gatishmëria për t’i mirëpritur ato është përmirësuar që prej fillimit të luftës në Ukrainë.
