Carl R. Trueman është një profesor i Biblës dhe studimeve fetare në ‘Grove City College’ dhe një anëtar i vjetër në Institutin për Besimin dhe Lirinë.
Politikat identitare janë feja e re e Shteteve të Bashkuara. Disa nuk do të pajtohen me këtë deklaratë. Ka nga ata që thjesht nuk duan të shohin sa i rrënjosur është tani paragjykimi në opinionin publik. Dhe ka nga ata që kanë interes në minimizimin e fetarizmit të drejtë të asaj që zakonisht quhet “zgjim”. Por në kërkesën e saj për pajtueshmëri të plotë, në ritualet dhe liturgjitë e saj dhe në aftësinë e saj të paepur për të nuhatur herezinë, nuk duket aq shumë si një kult fetar. Dhe ky, për ironi të fatit, është momenti kur njeriu që shumë e konsiderojnë themeluesin e ‘partisë’, Karl Marx-i, mund t’u vijë në ndihmë atyre që pyesin përgjigje.
Nga të gjitha thëniet e Marksit, më e njohura është sigurisht se feja “është opiumi i njerëzve”. Megjithatë, kushdo që e ka lexuar Marksin e di se ai nuk mendonte me fjalë. Budallallëku i Tëitter-it, me ekonominë e tij të karaktereve, përbuzjen për kontekstin dhe sipërfaqësinë e përmbajtjes, nuk do t’i shkonte për shtat përjashtimeve të tij Hegeliane për botën. Ky pretendim për opium nuk është përjashtim; dhe i vendosur në kontekstin e tij, në hyrjen e ‘Një Kontributi në Kritikën e Filozofisë së të Djathtës së Hegelit’, kuptimi i tij pasurohet dhe përmbajtja e tij bëhet e dobishme për të menduar mbi fenë aktuale civile të Shteteve të Bashkuara. I cituar plotësisht, paragrafi vijon si më poshtë:
Vuajtja fetare është, në të njëjtën kohë, shprehje e vuajtjes së vërtetë dhe një protestë kundër vuajtjes së vërtetë. Feja është psherëtimë e krijesës së shtypur, zemra e një bote të pashpirt dhe shpirti i kushteve pa shpirt. Është opiumi për njerëzit.
Është e qartë nga kjo se Marksi ka një qasje disi më delikate ndaj fesë sesa shpesh i atribuohet atij. Sipas mendimit të tij, feja mund të jetë false, por është një funksion i diçkaje reale. Njerëzit fetarë mund ta vendosin besimin e tyre në marrëzira, por ata e bëjnë atë sepse vërtet po vuajnë. Mund të themi se, ndërsa Marksi nuk ka simpati për fenë, ai ka një simpati të thellë për të varfërit që i besojnë asaj.
Ky fragment më duket i dobishëm për të kuptuar politikat e sotme identitare. Tundimi nga të dy anët e ndarjes politike është të heqë dorë nga politikat identitare të palës tjetër si një lutje e veçantë e interest vetjak, e bazuar në shqetësime të parëndësishme: përdorimi aksidental i një fjale të gabuar; tekat e dikujt që nuk merr atë që dëshiron; një lojë force prej një bullisti ideologjik. Dhe sigurisht që këtu ka shumë të vërtetë. Siç vura në dukje në kolonën time të fundit, ide të tilla si Kritika e Teorisë Raciale[1] kanë siguruar rrugëtime të thjeshta karriere si për populistët, ashtu edhe për profesorët. Por ne duhet të jemi të kujdesshëm për të mos e reduktuar të gjithë politikën identitare në inatin egoist të atyre që duan të dalin në qendër të vëmendjes. Sigurisht që është më shumë se kaq. Për shumë është shprehja e vuajtjes së vërtetë dhe një protestë kundër vuajtjes së vërtetë. Në dritën e kësaj, është e rëndësishme që kritikët e politikave identitare të marrin parasysh dy gjëra. Së pari, ne duhet të marrim seriozisht kushtet që sollën në krijimin e këtij fenomeni fatkeq. E vetmja gjë që lidh të gjitha grupet identitare së bashku është përvoja njerëzore e dëshirës për t’i përkitur diçkaje dhe megjithatë nuk mosgjetjen e një vendi në shoqërinë bashkëkohore. Familja është një rrëmujë. Institucioneve fetare u mungon autoriteti. Shteti komb nuk është më një burim i unitetit, por një teatër konflikti në të cilin ne me shumë afsh dhe me pak dritë luftojmë se çfarë është dhe çfarë nuk është Amerika. Megjithatë, ajo nevojë themelore njerëzore për përkatësi vazhdon, një nevojë që tani po plotësohet nga komunitetet e reja identitare – të cilat unë do t’i cilësoja të paqëndrueshme dhe shpesh iluzive. Politikat identitare janë pjesërisht një përgjigje ndaj kësaj gjendje tragjike të gjërave. Të krishterët duhet ta marrin seriozisht këtë mungesë lidhjeje/bashkimi dhe të kundërshtojnë format utopike të përkatësisë në bashkësinë e vërtetë të Kishës.
Së dyti, vlen të përmendet se Marksi e konsideroi kritikën e fesë si themelore për t’i bërë njerëzit të përballen me realitetin e jetës së tyre. Po kështu, ne duhet të konsiderojmë kritikën e politikave identitare në zemër të detyrës sonë në këtë epokë. Me gjithë retorikën e saj pasionante, politika identitare dëshmon për shkëputjen shoqërore që rezulton nga zbrazëtia metafizike në zemër të shoqërisë moderne perëndimore. Ne duam që t’i përkasim diçkaje më të madhe se vetja, e megjithatë format e vjetra të përkatësisë na duken të humbura. Në pamundësi për të rënë dakord as mbi atë që është njerëzimi dhe lëre më çfarë na lidh së bashku, ne copëtohemi në getot e krijuara identitare dhe përfshihemi në një luftë të pafund për të marrë skenën të vetëm. Prandaj, ekspozimi i premtimeve boshe të politikave identitare duhet të jetë pjesë e ‘betejës’ për lirinë dhe përkatësinë e vërtetë njerëzore.
Në përfundim, megjithatë, është e dobishme të vërejmë një pikë të fundit mbi të cilën feja, të paktën, krishterimi që Marksi kishte në vëmendje, dhe kulti ynë aktual, ai i politikave identitare ndryshon. Politikat identitare, ndryshe nga krishterimi, nuk janë zemra e një bote të pashpirt. As që bëhet fjalë. Krishterimi tregon me gisht mëkatin dhe kërkon pendimin; por ka hir dhe falje në zemrën e tij. Zëri i mprehtë i politikës identitare bërtet për pendim, por pretendon se asnjë akt i pendimit nuk do të jetë kurrë i mjaftueshëm. Nuk ofron as hir, as falje. Kjo sepse fitorja totale, jo pajtimi, është qëllimi i vërtetë i lojës. Edhe Marksi njohu në krishterim zemrën e botës së pashpirt. Jam i prirur të mendoj, që ndërsa retorika identitare është rritur, identiteti nuk përfaqëson dhe aq zemrën e botës sonë të pashpirt se sa pazemërsinë e mosfaljes të po së njëjtës bote të shtyrë në përfundimin e saj të pamëshirshëm dhe shkatërrues praktik.
[1] Kritika e Teorisë Raciale (CRT) është një lëvizje akademike e studiuesve dhe aktivistëve të të drejtave civile në Shtetet e Bashkuara që kërkojnë të shqyrtojnë në mënyrë kritike ligjin në raport me çështjet racore dhe të sfidojnë qasjet tradicionale liberale për drejtësinë racore.
Burimi: https://www.firstthings.com/web-exclusives/2021/04/identity-politics-opium-of-the-people
Përshtati : Totila Kotorri për Tirana Today
