Gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor kërkojnë t’i bashkohen familjes evropiane. Por, për Brukselin shumë pak është bërë deri më tani për procesin e anëtarësimit. Serbia, Mali i Zi janë më të avantazhuara kundrejt vendeve të tjera midis të cilave edhe Shqipëria, e cila pret hapjen e negociatave mes reformave gjysmake që ka ndërmarrë vitet e fundit, shkruan Tirana Today.
Presidenti i Komisionit Evropian Jean-Claude Juncker vizitoi të gjashtë vendet javën që lamë pas. Ai e mbylli vizitën në Sofje të Bullgarisë, vend i cili po mban presidencën e radhës së Bashkimit Evropian.
Bashkimi Evropian kërkon t’i bëjë pjesë të tij vendet e Ballkanit Perëndimor, por ato duhet të zgjidhin më parë çështjet kufitare dhe të realizojnë reformat e ndërmarra.
Presidenti i Komisionit Evropian Jean-Claude Juncker vizitoi të gjashtë vendet javën që lamë pas. Ai e mbylli vizitën në Sofje të Bullgarisë, vend i cili po mban presidencën e radhës së Bashkimit Evropian. Bullgaria do të shqyrtojë nga afër edhe performancën e vendeve të Ballkanit në rrugën drejt BE-së.
“Asnjë shtet nuk mund bëhet anëtar i BE-së nëse nuk zgjidhen çështjet kufitare”, u shpreh presidenti i Komisionit Evropian, Jean-Claude Juncker, në një intervistë për Euronews.
Le të fillojmë me ato vende që konsiderohen kandidatët më premtues për anëtarësim: Serbia dhe Mali i Zi. Sa realiste është kjo, duke marrë parasysh çështjet ekzistuese?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Ne nuk flasim për të dhënat e anëtarësimit apo rezultatet, ne flasim për procesin. Dhe unë jam përpjekur t’i bind qeveritë në këtë rajon që të përmbushin të gjitha kushtet dhe kriteret për aderim. Viti 2025 që po synojmë është një udhëzues, jo një premtim. Nuk duhet të harrojmë se në Evropën Perëndimore ekziston një lloj lodhje e zgjerimit. Sidomos kur është fjala për Serbinë dhe Malin e Zi. Por të dyja po bëjnë përparim, ne duhet t’i ndihmojmë ata.
Megjithatë, nuk duhet të harrojmë se Serbia ka lidhje të ngushta me Moskën, Rusia është shumë aktive në rajon. Ministri i Jashtëm Lavrov e viziton atë rregullisht. Kohët e fundit ai tha se nëse ju kërkoni Serbisë për një vendim, atëherë përsërisni gabimin e bërë në Ukrainë. Çfarë thoni për këtë? A është ky një vendim?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Së pari, nuk ekziston një krahasim i mundshëm ndërmjet Serbisë dhe Ukrainës. Së dyti, ua shpjegova kolegëve se një konstrukt evropian nuk do të thotë një bastion kundër shteteve të tjera. Për ne është një proces integrimi. I kam kërkuar nuk ka vendim të Serbisë, sepse ajo ka marrëdhënie normale me Rusinë, në të njëjtën kohë ajo ka marrëdhënie të mira me Bashkimin Evropian.
Por a keni nevojë të përshtatni politikën tuaj të jashtme me atë të BE-së, për shembull, kur bëhet fjalë për sanksione kundër Rusisë?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Të gjithë partnerët në rajon janë përshtatur me linjën e BE-së, por Serbia ka një status tjetër, nuk merr pjesë në sanksione. Nëse ai i afrohet Bashkimit Evropian, atëherë duhet të përshtatet, por kjo nuk është çështje afatshkurtër.
Le të flasim për kandidatët e tjerë që duan të bashkohen me BE një ditë, si Maqedonia dhe Shqipëria. Si qëndron puna? U takuat me krerët e shteteve, çfarë ju thatë?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Mesazhi im për të gjithë ata që janë përfshirë dhe në veçanti të dy vendet do bashkohen me BE derisa të zgjidhin mosmarrëveshjet e kufirit. Ata duhet të sigurojnë rendin në rajon. Ne nuk duam të importojmë paqëndrueshmërinë e Ballkanit në BE, ne duam të eksportojmë stabilitetin tonë. Prandaj, të gjitha shtetet që duan të jenë anëtare të BE-së duhet të zgjidhin mosmarrëveshjen kufitare. Kjo është një temë e rëndësishme për rajonin.
Për një kohë të gjatë, Shkupi ka diskutuar me Athinën për emrin e saj. Tani negociatat po vazhdojnë. Çfarë roli luan BE? A po bëni presion për të gjetur një zgjidhje? A ka lëvizje në mosmarrëveshje?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Nuk duhet të ushtrojmë presion. Ne inkurajojmë Greqinë dhe Maqedoninë të arrijnë një marrëveshje. Ata janë në procesin e negociatave, ne nuk duhet të ndërhyjmë.
Grekët kërkojnë nga fqinjët e tyre të fshijnë çdo kërkesë për emrin nga kushtetuta e tyre. A është e justifikuar përballë problemit kufitar në rajon?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Ne nuk po ndërhyjmë në procesin e negociatave midis Greqisë dhe Maqedonisë.
Le të flasim për ndikimin turk, sidomos kur bëhet fjalë për Kosovën, Shqipërinë dhe Bosnjën. A janë interesat e Erdoganit në përputhje me ato të BE-së?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Turqia luan një rol që është më i vogël se sa mendoni. Sidoqoftë, partnerët tanë e dinë se po i shikojmë nga afër.
A keni përshtypjen se nëse nuk u jepni partnerëve diçka së shpejti, ata do të kërkojnë mbështetje në Rusi dhe Turqi?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Ju e dini me siguri se nuk ka asnjë pikë në marrjen e një rruge ndryshe, sepse ka vetëm një.
Ke një tjetër takim me Turqinë në Varna në Bullgari, ku dëshiron të përmirësosh marrëdhëniet turko-evropiane. Takimi ka të bëjë për ndikimin turk në Ballkanin Perëndimor?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Në fund të marsit, ndoshta do të kemi një takim me Presidentin Erdogan në Varna. Atje duhet të diskutojmë tema të ndryshme që unë nuk dua të parashikoj këtu.
A është e mundur të anulohet samiti?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Deri më tani ai nuk e ka anuluar.
Siguria luan një rol të madh në rajon. A jeni duke u mbështetur nga SHBA, e cila ka qenë shumë aktive në këtë rajon?
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Kur bëhet fjalë për pranimin e Ballkanit Perëndimor dhe zgjerimin e BE-së, SHBA-ja nuk ka asgjë për të thënë. Është në dorën e Bashkimit Evropian, e jo të SHBA-së, për të marrë një vendim. Ne i respektojmë ato, kontributi i tyre është i mirëpritur, por nuk dua një proces që është përcaktuar kryesisht nga SHBA, sepse kjo do ta bënte Rusinë një lojtar të madh. Kjo nuk është rruga për të shkuar.
Ju thanë para parlamentit në Bosnje se patriotizmi nuk ka të bëjë fare me nacionalizmin. Kjo temë është gjithashtu e rëndësishme për BE-në. Si e shpjegoni projektin e zgjerimit për qytetarët e BE nëse ka tashmë një hendek midis Lindjes dhe Perëndimit brenda BE-së? Për shembull, përballë korrupsionit dhe mungesës së sundimit të ligjit? Ka disa probleme të tilla në Ballkan.
Jean-Claude Juncker, Presidenti i Komisionit Evropian: Patriotizmi nuk është i drejtuar kundër të tjerëve, ju e doni atdheun tuaj. Nuk ka asgjë të keqe për këtë. Lufta kundër korrupsionit është me rëndësi të madhe, lufta kundër krimit të organizuar nuk ka të bëjë me patriotizmin. Kërkojmë nga partnerët tanë në rajon që të marrin seriozisht angazhimet. Ata duhet ta bëjnë këtë dhe do ta bëjnë. Nëse jo, atëherë mbyllet një derë. TIRANA TODAY
